Veel jonge boeren en tuinders staan vroeg of laat voor de keuze: neem ik het ouderlijk bedrijf over of niet? Het agrarisch bedrijf overnemen of overdragen aan een volgende generatie blijft voor velen een langgekoesterde droom. Een droom die helaas niet van de ene op de andere dag in vervulling kan gaan. Er gaat een jarenlange voorbereiding aan vooraf. Het ministerie heeft budget vrijgemaakt om een programma duurzame bedrijfsovername in te kunnen richten. Aan de hand van zes tweejarige projecten gaan onderwijsinstellingen, agrarische bedrijven en agrarische dienstverleners vanuit het hele land aan de slag om de huidige kennis over bedrijfsovername aan te vullen en te verdiepen. Opgedane kennis vanuit deze projecten kan verspreid worden via het Kenniscentrum Bedrijfsovername.
Kenniscentrum Bedrijfsovername
NAJK droomt van soepele bedrijfsovernames. Bedrijfsovernames waar iedereen tevreden met elkaar op terug kan kijken en waar zaken goed geregeld zijn. NAJK is daarom druk in gesprek met het ministerie van LNV om een Kenniscentrum Bedrijfsovername op te zetten. Dit kenniscentrum moet het expertisecentrum worden op het gebied van duurzame agrarische bedrijfsovernames. Door kennis te bundelen en verder te verspreiden, helpt het opvolgers, overdragers en andere gezinsleden op weg naar een succesvolle overname.
Over de projecten
Expeditie bedrijfsopvolging – Noord, Oost, Zuid, West
Het kenniscentrum waar NAJK voor pleit heeft overzicht en inzicht nodig. De vier regionale ‘Living Labs’ (Noord, Oost, Zuid en West), uitgevoerd door Van Hall Larenstein, Aeres Hogeschool, HAS Hogeschool en INHolland, zijn gericht op het vergaren van deze informatie. Door een Expeditiegids Bedrijfsopvolging op te stellen van de verschillende fases die je bij een bedrijfsovername moet doorlopen, wordt deze ‘Expeditie bedrijfsovername’ inzichtelijk gemaakt. Deze gids geeft een overzicht van alle punten die tijdens een bedrijfsovername niet moeten worden vergeten: familie, overdrager(s), overnemer(s), partner en de communicatie over en tijdens de overname. Aparte gebieden die toch allemaal met elkaar zijn verbonden.
Living Lab ‘Zij-instromers’
Hogeschool Utrecht hielt zich bezig met het project ‘Zij-instromers’ waar gekeken werd hoe potentiele boeren en tuinders het beste gekoppeld kunnen worden aan boeren en tuinders die hun bedrijf willen overdragen of verkopen. Binnen het onderzoek werden drie groepen in kaart gebracht: (1) studenten die niet binnen de familie in een bedrijf terecht kunnen, (2) carrière-switchers die een nieuwe draai aan hun loopbaan geven door boer te worden en (3) eigenaren van boeren bedrijven die hun bedrijf misschien willen verkopen of verpachten aan een nieuwe ondernemer.
NAJK ziet veel agrarische bedrijven eindigen, omdat er geen opvolger is. Tegelijkertijd zijn er veel jongeren die heel graag boer willen worden of graag mee willen werken op een bedrijf en een samenwerking aan willen gaan of zelfs het bedrijf willen overnemen. De focus van het project ‘Zij-instromers’ ligt op het samenbrengen van de koper en verkoper. Er zijn heel veel voorbeelden hoe dat kan worden gedaan. Eén van deze voorbeelden is Boer zoekt Boer, waarbij NAJK, samen met het agrarisch bedrijfsleven, de handen ineen heeft geslagen om goede begeleiding te bieden bij een buitenfamiliaire bedrijfsovername. Het project ‘Zij-Instromers’ zal de beste voorbeelden uit de praktijk geven voor het nog op te richten Kenniscentrum Bedrijfsovername.
Meer weten? ga dan naar: www.ikwilboerworden.nl.
Familiebedrijven
Familiebedrijven zijn, in vergelijking tot andere bedrijven, een hele andere tak van sport. Werk en privé zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ook de continuïteit van het bedrijf is erg belangrijk, zelfs als het soms niet helemaal rendabel blijkt. Bij een familiebedrijf komen er al snel verschillende emoties om de hoek kijken wat het proces des te moeilijker kan maken. Juist omdat je zakelijk en privé dichtbij elkaar zit, is de zachte kant (communicatie met familieleden) van bedrijfsovername zo lastig.
Meer informatie!
De projecten hebben de kennis over bedrijfsovername bij elkaar gezet via een bedrijfsovername-WIKI.