Jonge boeren en tuinders nemen stelling in discussie omtrent gewasbescherming

De afgelopen twee maanden heeft binnen de gelederen van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) het discussiestuk ‘Gewasbescherming’ centraal gestaan. Uit deze discussie kwam onder andere naar voren dat de jonge boeren en tuinders gewasbeschermingsmiddelen noodzakelijk vinden voor behoud van voedselzekerheid. De jonge agrarische ondernemers zijn dan ook geen voorstander van een verbod op middelen, in ieder geval niet binnen nu en tien jaar.

In de discussies omtrent dit onderwerp is ook gesproken over communicatie en maatschappelijk draagvlak. De jonge boeren en tuinders zien een belangrijke taak weggelegd voor sectororganisaties in het creëren van maatschappelijk draagvlak voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. De jongeren leggen de verantwoordelijkheid voor communicatie over dit onderwerp echter niet alleen bij deze sectororganisaties.

“Onze achterban vraagt van ons een actieve rol in het vergroten van maatschappelijk draagvlak,” zegt Doeko van ’t Westeinde, dagelijks bestuurder bij NAJK met de portefeuille akkerbouw. “Communicatie over het onderwerp zien we als een gezamenlijk taak. Wij kunnen bijdragen aan de dialoog tussen agrarische ondernemers en consumenten. We gaan deze opdracht de komende tijd oppakken.”

Niet alleen communicatie over en maatschappelijk draagvlak voor het huidige gebruik zijn belangrijk. Jonge boeren en tuinders willen innovaties en nieuwe technieken gebruiken om hun middelengebruik te optimaliseren. “Voor een goed gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zien de jonge boeren en tuinders veel in de mogelijkheden die smart farming hen biedt, zoals variabele dosering op perceelniveau of het beter monitoren van gewasschadedrempels. Investeringen vanuit de Jonge Landbouwersregeling zouden hiervoor bijvoorbeeld goed ingezet kunnen worden. Door verantwoorde omgang met middelen en het toepassen van slimme technieken werken agrarisch ondernemers aan het behalen van doelen ten aanzien van de waterkwaliteit”, aldus van ’t Westeinde.

Wat deed NAJK voor jou in maart?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie of gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, geven vrijkaarten weg of behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in maart? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • Kalverhouder Piet Wisse en pluimveehouder Edward Satkowski zijn afgevaardigden van het dagelijks bestuur van NAJK geworden. Zij zullen in samenspraak met Annet van den Akker, dagelijks bestuurder bij NAJK met portefeuille intensief, de belangen van jonge kalverhouders en pluimveehouders behartigen. Lees hier het kennismakingsinterview met de nieuwe afgevaardigden.
  • NAJK-voorzitter Eric Pelleboer sprak in de Tweede Kamer over het nieuwe pachtbeleid. Hij benadrukte dat het voor jonge boeren en tuinders van groot belang is dat pachtgronden voldoende toegankelijk blijven voor jonge boeren. Volg onze inzet op pacht via deze link.
  • NAJK organiseert in heel Nederland bijeenkomsten over bewaring. Ook in april zullen er nog bijeenkomsten plaatsvinden. Kijk op de website van NAJK voor een bijeenkomst bij jou in de buurt.
  • Belangrijke informatie over de top-up voor jonge boeren. Hoe kom je hiervoor in aanmerking? Welke voorwaarden zijn er en hoe moet je daar aan voldoen? Lees het hier.
  • De inschrijving voor de studiereis naar China was geopend in maart. Inmiddels zijn de deelnemers aan de reis bekend. Wil jij geen reis meer missen? Volg NAJK via Facebook of Twitter.
  • NAJK informeert jou over de gevolgen van de Melkveewet. Alle leden hebben een extra nieuwsbrief ontvangen. Op de website van NAJK lees je dit bericht terug.
  • Een nieuwe editie van het NAJK-blad BNDR lag afgelopen maand bij jou op de mat. Ken je iemand die de BNDR niet ontvangt, maar wel lid is? Zorg dat dit lid dan goed in de ledenadministratie staat. Een lid die de BNDR niet ontvangt mist ook alle andere voordelen, updates en nieuwsberichten.
  • NAJK is een belangenorganisatie en vecht in Brussel en Den Haag om de positie van jonge boeren en tuinders te verbeteren. NAJK vraagt in de media en bij bijeenkomsten steeds aandacht voor de uitdagingen waar jullie voor staan. Afgelopen maand deden we dit in de Tweede Kamer, bij een conferentie die we samen met het ministerie van Economische Zaken organiseerde, in gesprekken met politici, in Nieuwe Oogst en in Veldpost.

Wat zal NAJK voor jou doen in april?
Natuurlijk zal er in april ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws via de NAJK-website, dus houd die goed in de gaten. Hierbij alvast een voorproefje:

  • Eind april zullen de vertegenwoordigers uit de provincie de onderwerpen voor de discussiestukken van seizoen 2015 – 2016 vaststellen. Vanaf september zal het eerste discussiestuk bij jou in de omgeving besproken worden. Jonge boeren en tuinders, vertegenwoordigd in de 124 lokale en 10 provinciale afdelingen van NAJK, gaan de discussie aan met maatschappelijke organisaties en met elkaar over deze discussiestukken. Jullie standpunten worden door NAJK uitgedragen. Jouw stem telt dus!
  • Het jaarverslag met een terugblik op 2014 verschijnt online. Alle gebeurtenissen: lobby, ledenvoordeel, activiteiten en over de vereniging bij elkaar. Houdt de website in de gaten.

Top-up en Jonge Landbouwersregeling? Zorg voor je vermogensopbouw!

Zit je in maatschap? En kom jij als jonge boer in aanmerking voor een top-up of een subsidie van de Jonge Landbouwersregeling? Zorg dan dat je maximaal profiteert van deze mogelijkheden voor jonge boeren.

De extra hectarebetaling en de investeringssteun komen ten goede van het bedrijfsresultaat van de maatschap of andere samenwerking. De samenwerkingsvorm ontvangt de steun omdat jij een jonge boer bent. Je kunt hier met de verdeling van het bedrijfsresultaat rekening mee houden. Je kunt de steun separaat toekennen aan de jonge vennoot. Dan komt de steun voor jonge boeren ten gunste van de vermogensopbouw van de jonge vennoot. Dit kun je onderling afspreken, maar ook opnemen in je samenwerkingscontract. NAJK roept ook bedrijfsadviseurs op om er samen voor te zorgen dat de steun in de rug voor jonge boeren ook echt terecht komt waar het hoort: bij jou. Bijvoorbeeld door dit als standaard voor te stellen bij nieuwe samenwerkingscontracten of herzieningen hiervan.

UPDATE – Top-up voor jonge boeren in maatschappen

De afgelopen jaren zijn er forse onderhandelingen voor gevoerd, maar met ingang van 2015 is de top-up voor jonge boeren een feit. NAJK informeert je over de laatste stand van zaken omtrent deze extra betaling voor jonge boeren.

Niet alleen jonge boeren (tot en met 40 jaar) die het bedrijf hebben overgenomen, maar ook jonge boeren in maatschap komen in aanmerking voor de top-up. Op het eerste gezicht lijkt dit positief: meer jongeren die betaling kunnen ontvangen. NAJK is hier echter geen voorstander van. De top-up die je als jonge boer aan het begin van de maatschapsperiode ontvangt (en als de financiële lasten relatief gezien lichter zijn) krijg je dan namelijk niet meer op het moment dat je het bedrijf daadwerkelijk hebt overgenomen (en de financiële lasten veel zwaarder zijn). Dit komt voort uit een andere regel van de Europese Unie: elke boer komt voor maximaal vijf jaar in aanmerking voor de top-up.

Een jonge boer in maatschap ontvangt de top-up als hij of zij voldoet aan een aantal voorwaarden. Het antwoord op onderstaande vragen moet daarbij ‘ja’ zijn:

  • Ben je jonger dan 41 jaar?
  • Zit je in maatschap?
  • Heb jij daadwerkelijke zeggenschap over het bedrijf?
  • Ben je belast met de dagelijkse bedrijfsvoering?

Hoe kan je dit aantonen als je in maatschap zit? En wat houden deze voorwaarden nu precies in? NAJK en het ministerie van Economische Zaken hebben de afgelopen maanden hieraan gewerkt. In principe voldoe je aan de twee laatste voorwaarden bij toetreden tot de maatschap. Jouw maatschapscontract vormt het bewijs dat je moet aanleveren bij controle. Je voldoet niet aan de voorwaarden als je bent toegetreden tot een proefmaatschap*. Zit je samen met een andere jonge boeren in maatschap? Jullie kunnen dan samen aan de voorwaarden voldoen.
*Een proefmaatschap is een maatschapsovereenkomst waarbij tussen de maten is afgesproken dat de maatschap door de andere – vaak oudere – maten eenzijdig kan worden beëindigd. Vaak geldt deze voorwaarde voor de eerste paar jaar na toetreding door de jonge boer.

Voor de jonge boeren die eerder dan april 2010 (5 jaar geleden) in maatschap zijn getreden, betekent dit dat zij waarschijnlijk geen top-up kunnen ontvangen. Op dat moment is het belangrijk om goed naar de laatste twee voorwaarden te kijken. Als je als jonge boer kan aantonen dat je in de beginjaren van je maatschapsperiode (in ieder geval in de jaren 2010 tot 2015) wel in maatschap zat, maar geen zeggenschap had of verantwoording over de dagelijkse bedrijfsvoering, dan kan je de top-up alsnog ontvangen.

Jonge boeren kunnen aantonen dat zij geen zeggenschap hadden doordat bijvoorbeeld sprake was van een proefmaatschap, of doordat er geen blokkerende zeggenschap bij was ondernemersbeslissingen met een financieel belang van meer dan 25.000 euro.

Jonge boeren kunnen aantonen dat zij nog niet belast waren met de dagelijkse bedrijfsvoering doordat zij meer dan 3 dagen per week een opleiding volgden of als ze meer dan 24 uur per week ergens anders werkten (gemiddeld).

De regels van de Europese Unie leggen dus strikte eisen aan de verstrekking van de top-up aan jonge boeren. NAJK is dan ook niet tevreden over de wijze waarop de regeling nu vorm heeft gekregen. De samenwerking van NAJK met het ministerie van Economische Zaken is op dit onderwerp zeer nauw en betrokken. Het ministerie van Economische Zaken heeft zich, samen met NAJK, volop ingespannen om de mogelijkheden toch optimaal te maken, binnen de strenge kaders vanuit Brussel. NAJK zal de komende tijd, zowel bij ministerie als in Brussel, echter blijven strijden voor een beter invulling van de top-up. Zo zijn bijvoorbeeld verschillende voorstellen om dit te verbeteren al aangedragen bij Eurocommissaris Phil Hogan.

Binnenkort staat er ook meer informatie hierover op de website van RVO en in de nieuwsbrief van RVO. De details vind je in de uitleg van RVO in deze bijlage.

Update Melkveehouderij – Informatie over de invulling van de Melkveewet

Staatssecretaris Dijksma heeft gisteravond de Eerste en de Tweede Kamer geïnformeerd over de precieze invulling van de wet Verantwoorde Groei Melkveehouderij (‘de Melkveewet’). De invulling is omschreven in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Op basis van de AMvB worden beperkingen gesteld aan melkveebedrijven die grondloos willen groeien. Uitbreiding in de melkveehouderij zal minimaal gedeeltelijk grondgebonden moeten plaatsvinden. Staatssecretaris Dijksma geeft hiermee gehoor aan de wens van de regering en de zuivelketen. Dijksma maakt een onderscheid tussen bedrijven in de mate waarin fosfaat gekoppeld moet zijn aan grond bij het bedrijf. De meest intensieve bedrijven zullen bij uitbreiding over de meeste extra grond moeten beschikken. 

In de AMvB wordt onderscheid gemaakt tussen de mate van groei door melkveebedrijven:

– Melkveebedrijven met een fosfaatoverschot van minder dan 20 kilo per hectare: hoeven niet over extra grond te beschikken als zij meer fosfaat produceren (mits de extra fosfaatproductie onder de 20 kilo blijft). Deze bedrijven kunnen gebruik maken van de 100% verwerkingsoptie. Bedrijven die meer grond hebben dan zij nodig hebben om alle geproduceerde fosfaat te plaatsen vallen ook in deze categorie.
– Melkveebedrijven met een fosfaatoverschot van 20 tot en met 50 kilogram per hectare: 25% van de extra fosfaat moet geplaatst worden op extra eigen grond. De overige 75% van de extra fosfaat mag verwerkt worden.
– Melkveebedrijven met een fosfaatoverschot groter dan 50 kilo per hectare: 50% van de extra fosfaat moet geplaatst worden op extra eigen grond. De overige 50% van de extra fosfaat mag verwerkt worden.

Referentiedatum
De referentiedatum om te bepalen in welke categorie het melkveebedrijf valt is niet 2013, zoals eerder werd voorgesteld, maar 2014. Melkveehouders die echter kunnen aantonen dat zij voor die datum financiële verplichtingen zijn aangegaan voor het verwerken van hun gehele mestoverschot, mogen dat overschot voor de duur van de overeenkomst laten verwerken.

NAJK over de AMvB

NAJK heeft in samenwerking met LTO Nederland, NZO en NMV bijgedragen aan de discussie omtrent de invulling van de Melkveewet en de AMvB. Voor de melkveehouderij is het belangrijk dat er nu eindelijk duidelijkheid is over de voorwaarden voor groei en ontwikkeling. De politieke discussie over dit onderwerp heeft lang geduurd en heeft daardoor een grote groep agrarische ondernemers in te veel onzekerheid gelaten.

Grondgebonden
De melkveehouderij is een sector die grondgebonden is en dat moet blijven. Ook NAJK onderschrijft dat. De mate waarin de sector grondgebonden moet blijven is voor de politiek een lastige keuze gebleken. De staatssecretaris stelt nu, na overleg met politieke partijen en de sectorpartijen een andere systematiek voor dan waar de sector voor heeft gepleit. Doordat deze nieuwe systematiek in hoofdlijn grotendeels dezelfde uitwerking als het eigen sectorvoorstel kan ook NAJK als één van de sectorpartijen zich vinden in het breed gedragen voorstel.

Grondgebonden zonder grond in eigendom
NAJK en de sectorpartners hebben er daarbij echter altijd sterk op aangedrongen dat grond ook aan een bedrijf gebonden kan worden zonder dat de boer deze grond zelf in eigendom of pacht heeft. Door het sluiten van kringlopen op regionaal niveau blijft groei mogelijk en wordt duurzame ontwikkeling bevorderd. In het huidige voorstel van Dijksma voor de AMvB worden te weinig mogelijkheden geboden. NAJK blijft zich inzetten, samen met de andere ketenpartners, om hier een oplossing voor te vinden. Staatssecretaris Dijksma verwijst in haar brief aan de Eerste en Tweede Kamer naar de mogelijkheden die de Meststoffenwet en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zouden bieden voor het aangaan van samenwerkingen tussen bijvoorbeeld akkerbouwers en melkveehouders. NAJK stelt dat deze mogelijkheden niet voldoende zijn en dat er aanvullende perspectieven geboden moeten worden. NAJK zal hierover met staatssecretaris Dijksma op korte termijn afspraken willen maken.

Zuivelsector positief over keuze voor verantwoorde groei

De samenwerkende partijen LTO Nederland, NZO, NMV en NAJK hebben een gezamenlijke reactie opgesteld in een persbericht. Lees deze hier.

Weidegang

Staatssecretaris Dijksma gaat in haar brief over de AMvB ook in op weidegang. Zij stelt dat het ambitieniveau voor weidegang moet worden verhoogd (van 70% in 2013 naar 80% in 2020). Over de wijze waarop dit moet plaatsvinden wil staatssecretaris Dijksma in gesprek met de partners van het Convenant Weidegang. NAJK is ook ondertekenaar van het Convenant Weidegang en is kritisch over het voornemen om het Convenant eenzijdig open te breken. NAJK hecht waarde aan de gezamenlijke en gedragen inspanning van alle ondertekenaars van het Convenant. In het gesprek met staatssecretaris Dijksma over het verhogen van het ambitieniveau zal dit uitgangspunt zijn voor NAJK.

De brief van staatssecretaris Dijksma aan de Eerste en Tweede Kamer over de AMvB grondgebonden groei melkveehouderij lees je hier.

Pacht, hoe nu verder?!

Vorige week sprak de Tweede Kamer met partijen en organisaties die belang hebben bij het pachtbeleid. Onderwerp van gesprek was de herziening van het pachtsysteem. Namens NAJK was Eric Pelleboer, voorzitter, bij dit rondetafelgesprek aanwezig.

Hoe gaat het nu verder met pacht? De Tweede Kamer heeft besloten om eerst een schriftelijk overleg te houden. Hierbij kan de Tweede Kamer schriftelijke vragen over dit onderwerp indienen bij staatssecretaris Dijksma. Dit schriftelijk overleg staat gepland op 31 maart. Na de beantwoording van de staatssecretaris zal de Tweede Kamer het debat aangaan met Dijksma over dit onderwerp. De datum voor dit debat staat is op dit moment nog niet bekend.

Eric Pelleboer zal in deze periode het gesprek aangaan met Tweede Kamerleden, medewerkers van het ministerie van Economische Zaken en betrokkenen bij het deelakkoord van Spelderholt. Doel van deze gesprekken is om gemeenschappelijke punten te vinden die bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuw pachtsysteem. Voor NAJK is hierbij het visiedocument Pacht het uitgangspunt.

Wat deed NAJK voor jou in februari?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie of gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, geven vrijkaarten weg of behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in februari? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • NAJK ledenvoordeel: NAJK-leden krijgen € 5,- korting op een entreekaart van de debatreeks ‘It’s the food, my friend!’ Dat kan door een ticket te kopen via de website van NAJK.
  • NAJK roept jonge boeren en tuinders op om met jouw idee in de prijzen te vallen. De meeste boeren hebben wel een trucje om looplijnen zo kort mogelijk te maken en gebruiksgemak te optimaliseren. Verras de onafhankelijke vakjury van het Innovatiefonds voor Telers hiermee  en maak kans op 10.000 euro om jouw innovatieve concept, product of dienst verder uit te voeren. Meld jouw innovatie voor 15 april 2015 aan op de website en maak kans op € 10.000,- om jouw innovatie werkelijkheid te maken.
  • NAJK is een nieuw initiatief gestart met JMA (Jongeren Milieu Actief). Samen zullen we gastlessen verzorgen op agrarische mbo-scholen over verduurzaming van de zuivel- en eierketen, zoals regionaal geteeld veevoer. Lees meer over dit nieuwe initiatief via deze link.
  • NAJK heeft suggesties aangedragen voor vereenvoudiging van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid bij het ministerie van Economische Zaken. Deze suggesties zijn door het ministerie overgenomen en ingebracht bij de Eurocommissaris van Landbouw Phil Hogan.
  • NAJK organiseerde in samenwerking met UNIFORM-Agri het afgelopen jaar RendementRanking. Doel van deze competitie was het verborgen rendement van melkveehouders te verlagen. Tijdens de finale in februari kregen de deelnemers inzicht in het bedrag dat zij afgelopen maand wisten te verdienen.
  • NAJK is een belangenorganisatie en vecht in Brussel en Den Haag om de positie van jonge boeren en tuinders te verbeteren. NAJK vraagt in de media en bij bijeenkomsten steeds aandacht voor de uitdagingen waar jullie voor staan. Afgelopen maand verschenen berichten van NAJK in onder andere Boerderij Vandaag en Nieuwe Oogst.

Wat zal NAJK voor jou doen in maart?

Natuurlijk zal er in maart ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws via de NAJK-website, dus houd die goed in de gaten. Hierbij alvast een voorproefje:

  • NAJK is nauw betrokken bij de discussies over het nieuwe pachtbeleid. Via de website van NAJK kan je onze inzet op dit dossier volgen. NAJK-voorzitter Eric Pelleboer sprak bijvoorbeeld onlangs in de Tweede Kamer over de visie van jonge boeren op dit dossier. Lees alles via deze link.
  • De stellingen van het discussiestuk ‘Gewasbescherming’ worden nu bij lokale en provinciale AJK’s bediscussieerd. Jonge boeren en tuinders, vertegenwoordigd in de 124 lokale en 10 provinciale afdelingen van NAJK, gaan tot en met eind maart de discussie aan met maatschappelijke organisaties en met elkaar over de ontwikkelingen in plantgezondheid. Jullie standpunten worden door NAJK uitgedragen. Jouw stem telt dus!

‘En de bodem, hij produceert voort?’

Een goede bodem is essentieel voor het behoud van het toekomstperspectief van de landbouw. Dit was uitgangspunt voor het symposium ‘De dubbele bodem van de Nederlandse landbouwgrond’, gehouden op 11 maart 2015 op Kasteel Groeneveld in Baarn. Het symposium werd georganiseerd door het ministerie van Economische Zaken (EZ) en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en had 75 deelnemers.

“Wat moeten we en kunnen we doen voor het behoud en versterking van een goede bodemconditie?”. Deze vraag heeft extra betekenis nu de FAO 2015 heeft uitgeroepen tot het Jaar van de Bodem. Voor het symposium waren vertegenwoordigers van belangenorganisaties en financiële instellingen, projectontwikkelaars, (jonge) boeren, ministeries en provincies uitgenodigd. Kees Oomen, voorheen directeur Landbouw bij het ministerie van EZ, leidde de bijeenkomst.

Albert Vermuë, directeur van de Unie van Waterschappen, benadrukte de relatie tussen een goede bodem en goed waterbeheer. Een goede, vruchtbare (landbouw)bodem kan water vasthouden (droogte, bergingsfunctie) en leidt tot minder uitspoeling van nutriënten naar het oppervlaktewater. Waterschappen doen hier gezamenlijk onderzoek naar. Het Deltaprogramma Zoet Water en het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer bieden concrete uitvoeringsmogelijkheden.

Peter Sloot, directeur Aequator Groen & Ruimte, bepleitte verdere bewustwording door middel van een bodemconditiescore. De bodem staat onder toenemende druk door veranderingen in klimaat, teeltsystemen en veranderende pacht. Er is groeiend bewustzijn bij agrariërs dat er iets gedaan moet worden. Goede bodems zijn belangrijk voor een duurzame voedselproductie en kunnen opbrengstverbeteringen tot 30% mogelijk maken. Overheden zouden een grotere rol kunnen spelen in het belang van een blijvend goede bodem.

Arjan Ausma van Rabobank Nederland en Bert Hoeve van het Kadaster hebben tijdens het symposium het actieprogramma ‘Grondmobiliteit’ aangeboden aan Koen Bolscher van NAJK. Dit actieprogramma is ontstaan uit een brede consultatie van belanghebbenden op 2 juli 2014. De aanbevelingen uit het actieprogramma zijn voortgekomen uit de constatering dat op veel gronden, met name op de kort verpachte gronden, de bodemvruchtbaarheid drastisch daalt. Ook neemt het aantal gronden waarbij de bodemvruchtbaarheid te wensen over laat toe.

Bert Hoeve, directeur Ruimte & Advies van het Kadaster, liet zien dat een derde van de landbouwgrond in Nederland in eigendom is bij 65-plussers. Voor bedrijfsovername en bedrijfsontwikkeling door jonge boeren is het noodzakelijk om deze groep te stimuleren om sneller de grond over te dragen. De grondprijs gaat ondanks de crises omhoog. De omvang van verhandelde grond is de afgelopen jaren sterk gedaald, maar klimt inmiddels weer.

Arjan Ausma, sectormanager akkerbouw bij Rabobank Nederland, ging in op de internationale aspecten van voedselproductiviteit, landbouwarealen en veranderingen in de vraag naar voedsel. Hij benadrukte dat juist de stijging van de grondprijzen in Nederland niet meer in verhouding staat tot de opbrengsten van grond. Dit brengt risico’s met zich mee voor de bodemkwaliteit. Ook hij bepleit langere termijnen van gebruik.

De breed gedragen conclusies van het symposium zijn:
– Er is nader onderzoek gewenst naar het hele complex van grondeigendom, pacht, grondgebruik en bodemvruchtbaarheid.
– Een toekomstgericht bodembeleid biedt voldoende kwalitatieve goede gronden die toegankelijk zijn voor jonge boeren.
– Goede bodemverzorging leidt in principe tot hogere opbrengsten maar niet de opbrengst moet centraal staan, maar het behoud van de bodem zelf.
– Met een zorgvuldige landbewerking, gewaswisseling, bemesting en waterbeheer valt nog veel te bereiken in het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid.
– Goed bodembeheer leidt aantoonbaar tot minder piekafvoeren en tot een betere vochthuishouding ten behoeve van met name drogere perioden.
– Bodembeheer moet inhouden dat ook onze kleinkinderen gezond voedsel kunnen verbouwen.

CDA’er Jaco Geurts over jonge boeren en tuinders

De Tweede Kamer richt zijn pijlen steeds meer op de voedselproducenten van morgen. In debatten strijden politici voor beleid waar jonge boeren en tuinders het land- of tuinbouwbedrijf mee kunnen voortzetten. CDA’er Jaco Geurts, Tweede Kamerlid en woordvoerder Landbouw, is één van de strijders. Hij vertelt in dit interview over het belang van agrarische bedrijfsopvolgers.

Wat is het belang van jonge boeren en tuinders in Nederland?

“Voor de toekomst van de agrarische sector in Nederland zijn jonge ondernemers van essentieel belang. Zonder boeren en tuinders verliest Nederland invloed op zijn voedselvoorziening en op de veiligheid van zijn voedsel.”

Is CDA de partij voor jonge boeren en tuinders?

“Jazeker. Het CDA heeft veel betrokken leden die de land- en tuinbouw een warm hart toedragen. Wij blijven met voorstellen komen, in de gemeenteraad, de provincie of landelijk, om boeren en tuinders te ondersteunen en hun bestaansrecht met hand en tand te verdedigen.”

Kunt u een voorbeeld van zo’n voorstel noemen?

“Het CDA heeft bij het debat over het mestbeleid aangedrongen op een POR-regeling en deze ook toegezegd gekregen. Deze regeling maakt het mogelijk voor pluimveehouders en varkenshouders om te groeien zonder productierechten. Productierechten zijn een belemmering voor jonge ondernemers.”

Op aanraden van NAJK heeft u het amendement ‘verbreding bedrijfsoverdracht’ ingediend in het wetsvoorstel ‘Verantwoorde Groei Melkveehouderij’…

“Dat klopt. Bij het lezen van de wet vond ik gelijk dat het een gemis zou zijn als de fosfaatreferentie bij bedrijfsoverdracht niet goed geregeld zou worden. Jonge agrariërs zouden ineens strengere mestverwerkingsregels krijgen dan diegene die zij opvolgen. Een jonge boer heeft al genoeg drempels om te overwinnen bij een bedrijfsovername. Een extra drempel die door invoering van de wet ‘Verantwoorde Groei Melkveehouderij’ zou ontstaan, wilde ik voorkomen.”

Hoe is de samenwerking tussen NAJK en CDA verder?

“De samenwerking tussen NAJK en CDA levert regelmatig concreet resultaat op. Zo wilde NAJK graag de vergroeningsverplichting in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) verruimen. Door een motie van het CDA krijgt nu iedere boer de mogelijkheid om ieder jaar een andere keuze te maken voor de invulling van het ecologische aandachtsgebied.”

Wat staat er komend seizoen op het gezamenlijke programma van NAJK en CDA?

“Om de huidige mogelijkheden van bedrijfsovername te behouden en te versterken denkt het CDA samen met NAJK na over het huidige en toekomstige fiscale bestel voor de land- en tuinbouw. De beschikbaarheid van kredieten is daarbij ook van groot belang.”

Wat kunnen jonge agrariërs verbeteren?

“Het imago van de landbouw kan nog steeds beter. Jonge boeren en tuinders hebben daar ook een rol in. Zij doen er goed aan om omwonenden en stadsmensen te laten zien dat zij met oog voor hun omgeving en zorg voor hun dieren een bedrijf runnen. Laten zien wat je doet maakt het makkelijker om goodwill te krijgen voor bijvoorbeeld een nieuwe vergunning.”

Wat doet de politiek om ervoor te zorgen dat de wensen van de maatschappij terugkomen in de prijs van agrarische ondernemers?

“Vorig jaar heb ik namens het CDA de initiatiefnota ‘Een eerlijke boterham’ naar buiten gebracht. We waarschuwen daarin dat lage consumentenprijzen op korte termijn voordelig lijken, maar op lange termijn duur en risicovol is. De voedselproductie wordt Nederland uitgedreven en onze afhankelijkheid van instabiele landen neemt toe.”

NAJK spreekt in Tweede Kamer over herziening van pachtsysteem

NAJK was gister aanwezig bij het rondetafelgesprek Pacht in de Tweede Kamer. Tijdens dit rondetafelgesprek spraken Tweede Kamerleden met partijen en organisaties die belang hebben bij het pachtbeleid. Onderwerp van gesprek was de herziening van het pachtsysteem.

Staatssecretaris Dijksma heeft opdracht gegeven om het huidige pachtbeleid te evalueren. Op basis van de uitkomsten van die evaluatie hebben pachters en verpachters afgelopen zomer het deelakkoord van Spelderholt gesloten. In dit deelakkoord zijn door de sector afspraken gemaakt over hoe zij het pachtsysteem zouden willen veranderen. De Tweede Kamer heeft echter de uiteindelijke en beslissende stem. De discussie over hoe het nieuwe pachtsysteem eruit zou moeten zien wordt daarom nu in die Tweede Kamer gevoerd. In het rondetafelgesprek lieten de Tweede Kamerleden zich informeren over de visies van de belangrijkste belanghebbenden. Namens NAJK was voorzitter Eric Pelleboer hierbij aanwezig.

De organisaties in het rondetafelgesprek gaven aan de afspraken uit het deelakkoord van Spelderholt nog steeds te steunen. In dit deelakkoord worden verschillende nieuwe pachtvormen geïntroduceerd. “Dit geeft meer mogelijkheden, dus meer maatwerk, voor pachter en verpachter”, legt Pelleboer uit. “Ik heb namens NAJK in het gesprek met de Tweede Kamer benadrukt dat een vorm van pachtprijsbeheersing noodzakelijk zal zijn om te voorkomen dat de prijzen buitensporig stijgen. Buitenproportioneel zoals bij de pilots van RVOB. Een pachtprijsbeheersing op basis van de agrarische verdiencapaciteit van de grond werd door verschillende partijen voorgesteld, zo ook door NAJK.”

“Een ander belangrijk punt dat naar voren kwam tijdens het rondetafelgesprek was het belang van pacht voor jonge boeren”, vervolgt Pelleboer. “Juist voor jonge boeren is een gedegen pachtsysteem van groot belang. Ik verwacht dat pacht in de toekomst steeds belangrijker zal worden om voldoende beschikbare gronden te behouden, waardoor bedrijfsovername en bedrijfsontwikkeling mogelijk blijven. Pacht kan een alternatieve vorm van financiering gaan vormen, mits we dat nieuwe systeem goed vormgeven. Ik heb gister bepleit dat de het nieuwe systeem toekomstgericht moet zijn: toegankelijk voor jonge boeren, waarbij bodemgezondheid, voor langdurig duurzaam gebruik, voorop staat.”

De Tweede Kamer heeft besloten dat zij binnenkort een schriftelijk overleg zullen houden, waarbij de Tweede Kamer schriftelijke vragen over dit onderwerp kan indienen bij staatssecretaris Dijksma. Daarna zal de Tweede Kamer een debat voeren met de staatssecretaris. Wil jij op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen omtrent pacht? Alle informatie vind je op deze pagina.