Op woensdag 3 april heeft het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) de details van de vestigingssteun voor jonge landbouwers bekend gemaakt. Per aanvraag zal er 80.000 euro worden vrijgemaakt voor bedrijfsopvolgers. NAJK heeft hard gelobbyd om dit mogelijk te maken en is erg blij dat de overheid jonge boeren en tuinders een steuntje in de rug geeft.

De vestigingssteun is een (directe) financiële ondersteuning voor de opvolger bij overname van een land- of tuinbouw bedrijf. De agrarische sector vergrijst enorm, zowel in Nederland als Europa. Jonge boeren en tuinders hebben we nodig, omdat voedsel een belangrijke strategische pijler is voor ons als Europese Unie. De regeling is er om jonge boeren en tuinders te helpen in de eerste jaren na de bedrijfsovername, die financieel het moeilijkst zijn. Vorig jaar werd bekend dat er ongeveer 75 miljoen beschikbaar zou komen vanuit het GLB. Afgelopen februari stemde de Tweede Kamer in met een verhoging van 163 miljoen euro. Daardoor komt de vestigingssteun op een vast bedrag van 80.000 euro per aanvraag.

Informatie & voorwaarden
Om in aanmerking te komen voor de vestigingssteun voor de jonge boeren zijn in ieder geval de volgende punten van toepassing:

• De jonge landbouwer dient min.16 en max. 39 jaar oud te zijn op 31 december van het aanvraagjaar
• Je dient het bedrijf volledig over te nemen of voor meer dan 50% van de aandelen of het eigen vermogen
• De overname moet plaatsvinden/plaats hebben gevonden vanaf 1 januari 2023
• De standaardverdiencapaciteit moet minimaal 15.000 euro zijn
• Je dient een bedrijfsplan aan te leveren

De regeling wordt in 2024 opengesteld van 3 juni tot 2 augustus. De exacte voorwaarden van de regeling zijn hier te lezen.

Steuntje in de rug
NAJK heeft de afgelopen jaren hard gelobbyd voor budget en een goede invulling van de vestigingssteun. “De vestigingssteun is een steun in de rug in de periode dat de bedrijven dat nodig hebben, maar ook vooral in een periode dat jonge boeren het kunnen gebruiken,” aldus Coen van den Bighelaar, portefeuillehouder bedrijfsovername bij NAJK. “Bij veel jonge boeren en tuinders speelt de vraag of zij met hun bedrijf nog wel welkom zijn in Nederland. Met de vestigingssteun geeft de politiek het signaal dat zij oog hebben voor ons en de problematiek waar we mee te maken hebben. Als NAJK hopen we dat openstelling van de regeling leidt tot meer succesvolle bedrijfsovernames en bijdraagt aan toekomstperspectief voor jonge boeren in Nederland.”

Startschot
NAJK beschouwt deze nieuwe subsidieregeling als een startschot voor steun aan jonge landbouwers. Naast de vestigingssteun werken we ook al langere tijd aan ondersteuning van zij-instromers via het project ‘Boer zoekt Boer’. Het Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt (BAJK) heeft enkele weken geleden een tweede matchmakingstraject gestart. Ook wordt in samenwerking met LNV vormgegeven aan het Kenniscentrum Bedrijfsovername.

Op dinsdag 8 november is het zover: de aftrap van de cursus bedrijfsovername. Dit najaar organiseert NAJK, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), de online cursus bedrijfsovername. Zit jij ook midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Vergeet je dan niet aan te melden!

Alle boerendochters en -zonen staan vroeg of laat voor de keuze: neem ik het ouderlijk bedrijf over of niet? Wat komt daar dan – naast alle werkzaamheden op het boerenbedrijf – bij kijken? In veel gevallen wordt de focus in een bedrijfsovername gelegd op de strategische visie en het financiële plaatje. Echter, het betrekken van naasten zoals broer(s), zus(sen) en partner bij een bedrijfsovername is eigenlijk net zo belangrijk. Maar hoe doe je dat?

Cursus bedrijfsovername
Aan de hand van verschillende praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal tien personen het proces van bedrijfsopvolging: wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en we zoomen in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Voor in de agenda!
Deze cursus zal dinsdag 8 november 2022 om 20:00 uur van start gaan. De andere avonden vinden plaats op 22 november, 6 december en een nader overeen te komen datum.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus bedragen voor NAJK-leden € 295,- excl. btw (niet-leden betalen € 345,- excl. btw). Aanmelden is mogelijk via dit aanmeldformulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl.

Op 25 mei 2022 bracht het Centraal Planbureau (CPB) de ‘Evaluatie van de fiscale regelingen gericht op bedrijfsoverdracht’ uit. NAJK is nog aan het bijkomen van de conclusie van de evaluatie. De conclusie luidde dat de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) doeltreffend is, maar bij driekwart van de bedrijfsovernames onnodig is voor de continuïteit van de bedrijven. In de evaluatie wordt gesteld dat er voldoende liquiditeit is om de belastingclaim te betalen. Hierbij wordt volledig voorbij gegaan aan de financiële structuur bij agrarische bedrijven.    

Het CPB heeft op verzoek van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het Ministerie van Financiën de evaluatie uitgevoerd. Eén keer per vijf jaar worden fiscale regelingen op doelmatigheid en doeltreffendheid geëvalueerd. Nu waren de BOR  en de doorschuifregeling (DSR) aan de beurt.

Agrarische sector vs. andere sectoren
De regelingen zijn voor familiebedrijven in verschillende sectoren inzetbaar. De agrarische sector verschilt op essentiële punten met andere sectoren doordat de waarde in de bedrijven relatief hoog is in verhouding tot de liquiditeit. Oftewel de bedrijven zijn veel geld waard, maar het geld staat niet op de bankrekening. Er is dus geen ruimte voor een grote belastingclaim bij bedrijfsoverdracht. “Zonder BOR en DSR is agrarische bedrijfsovername onmogelijk. Bij versobering, of zelfs afschaffing van deze regelingen is de huidige generatie ook meteen de laatste”, aldus Eke Folkerts, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille bedrijfsovername.

Verruiming
NAJK pleit ervoor om de BOR juist te verruimen in plaats van te versoberen. Door bijvoorbeeld de bezits- en voortzettingseis te verruimen, wordt de regeling doelmatiger en komt het meer in lijn met de andere Europese landen. Daarnaast helpt het de nieuwe generatie boeren om mee te gaan met de transitie waar de maatschappij en het kabinet om vragen. In het coalitieakkoord heeft de regering toegezegd de continuïteit van familiebedrijven te willen borgen en opvolging eenvoudiger te maken. Verruiming van de BOR past bij die toezegging, versobering absoluut niet. NAJK roept het kabinet op zich aan hun woord te houden!  

Een goede communicatie en samenwerking zijn o zo belangrijk bij een bedrijfsovername. Dikwijls horen wij verhalen bij NAJK over hoe het eigenlijk niet moet. Zonde! Want een bedrijfsovername kan juist zo mooi zijn. In navolging op de goed bekeken webinarreeks van NAJK over het onderwerp bedrijfsovername, bieden we nu een korte online cursus aan met als thema: ‘Communicatie en samenwerking in de bedrijfsovername’. Zit jij midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Wil je hierover ervaringen uitwisselen met een klein groepje andere jonge boeren? Dan is deze korte online cursus, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), zeker iets voor jou!

Waar moet je allemaal aan denken bij bedrijfsopvolging? Hoe maak je zaken bespreekbaar met je familie? En wat komt er kijken bij de samenwerking? Allemaal vragen waar wij graag met jou een antwoord op zoeken. Aan de hand van praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal 10 personen het proces van bedrijfsopvolging, wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en zoomen we in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Drie avonden
Tijdens drie cursusavonden zullen we jou, en de andere cursisten, de handvatten geven die je nodig hebt bij deze spannende, maar belangrijke stap voor de toekomst. De opbouw van de avonden ziet er als volgt uit:

• Avond 1: Proces van bedrijfsopvolging: Welke fases kun je onderscheiden bij bedrijfsovername, welke stappen zijn belangrijk, wat moet je vooral niet vergeten en waar moet je beginnen?
• Avond 2: Bespreken van de overname: Wat moet je allemaal bespreken met je familie? Wie betrek je bij de besluitvorming, wanneer heb je het erover? En hoe pak je dat familiegesprek eigenlijk aan?
• Avond 3: Samenwerken met familie: Hoe ga je om met karakterverschillen tussen de opvolger en de overdrager, hoe kun je elkaar aanvullen als er meerdere bedrijfsopvolgers zijn, wat doe je als de overdrager moeilijk los kan laten en hoe hou je overzicht en structuur in een samenwerking?

Doel van de cursus
Deze cursus is speciaal bedoeld voor jonge boeren en boerinnen die meedraaien in het familiebedrijf, het bedrijf willen opvolgen of bedrijfsopvolging overwegen. Samen met jullie willen we zicht krijgen op het proces van bedrijfsovername, de communicatie en samenwerking. Door het uitwisselen van ervaringen en vraagstukken met elkaar te delen hopen wij van elkaar te kunnen leren.

Wanneer?
Deze cursus zal vanaf dinsdag 28 september om 20:00 uur van start gaan. De andere twee avonden vinden plaats op 12 en 26 oktober.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus zullen voor NAJK-leden €285,- excl. BTW bedragen (niet-leden betalen €335,- excl. BTW). Aanmelden kan via dit formulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl