Jonge boeren naar European Young Farmer Congres

Afgelopen week is NAJK op uitnodiging van Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik (CDA) op bezoek geweest in Brussel. De aanleiding van dit bezoek was het European Young Farmer Congres wat deze dag plaats vond. Een congres waarbij de rol van jonge boeren centraal staat. Jonge agrariërs vanuit de verschillende EU-lidstaten kwamen deze middag samen en deelden hun innovatieve ideeën aan de hand van een project.

Tijdens het congres werden innovatiekracht en de rol van jonge boeren in de voedselvoorziening uitgebreid toegelicht. Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski uitte zijn zorgen over de toenemende vergrijzing in de landbouw en dalende landbouwarealen.

Innovatieve projecten
Vanuit de verschillende lidstaten werden voorafgaand aan het congres innovatieve projecten ingediend die in Brussel werden toegelicht. NAJK promootte het BoerNatuurlijk!-project, waarin jonge agrariërs wegwijs worden gemaakt in natuurinclusieve landbouw. Er werden deze dag drie prijzen uitgereikt: ‘Best digital project’, ‘Most resilient project’ en ‘Best project on improving rural areas’.

In gesprek
Voorafgaand aan het congres gingen de jongeren in gesprek met Annie Schreijer-Pierik en haar collega’s. Ze namen de NAJK-leden mee in de gang van zaken op het Europees parlement en vertelden meer over de belangrijke thema’s die momenteel spelen in Brussel. Er werden ook zorgen geuit over een aantal van deze actuele thema’s, zoals de natuurherstelwet. Deze wet is een onderdeel van de Europese Green Deal waarin bindende doelstellingen staan voor natuurherstel die een grote impact hebben op de Nederlandse landbouwsector. Dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille internationaal, Peter Meedendorp, is samen met Groene Kring druk in gesprek om aan dit natuurbeleid een jonge boerentoets toe te voegen.

Al met al heeft het bezoek aan Brussel ervoor gezorgd dat de Europese politiek dichter bij de jonge boeren is komen te staan en zij met elkaar een geslaagde dag hebben beleefd.

Jonge boeren vertellen over natuurinclusieve landbouw

De term ‘natuurinclusieve landbouw’ neemt steeds meer ruimte in binnen onze sector. Maar wat houdt het precies in en, nog belangrijker, wat kun je ermee binnen jouw bedrijf? Om inspiratie op te doen en als aanvulling op het BoerNatuurlijk!-spel nam NAJK de afgelopen maanden in verschillende sectoren video’s op bij jonge boeren die natuurinclusieve maatregelen toepassen. Deze video’s van boeren door heel Nederland zijn vanaf vandaag te bekijken via ons YouTube-kanaal!

‘Natuurinclusieve landbouw, wat kan ik daarmee in mijn bedrijfsvoering?’, deze vraag staat centraal in de video’s van de jonge boeren. Natuurinclusieve landbouw is een breed begrip en kan op verschillende manieren worden ingevuld. Om deze voorbeelden inzichtelijk te maken heeft NAJK tien korte video’s opgesteld, opgenomen in verschillende regio’s in Nederland en in diverse sectoren. De diversiteit in de video’s maakt dat er voor een ieder een aansprekend voorbeeld tussen zit. In deze compilatie maak je alvast kort kennis met de verschillende boeren. Het hele verhaal van alle boeren is te bekijken en -luisteren op ons YouTube-kanaal.

Speel het BoerNatuurlijk!-spel
In het kader van het project BoerNatuurlijk! heeft NAJK een spel over natuurinclusieve landbouw ontwikkeld om met jouw klas (vmbo, mbo of hbo) te spelen, waar deze video’s een aanvulling op zijn. Met natuurinclusieve landbouw houdt een ondernemer bij zijn of haar activiteiten rekening met de natuur op en rond het bedrijf. Met dit leuke en leerzame spel daag je jouw medestudenten uit met jouw kennis over dit onderwerp. Het spel, in combinatie met een passende presentatie over natuurinclusieve landbouw, is inclusief spelleider kosteloos aan te vragen bij NAJK.

Boek nu!

Wat? Een spel over natuurinclusieve landbouw om met jouw klas te spelen
Wanneer? Tot mei 2024 beschikbaar
Kosten? Geen (NAJK levert het materiaal en een spelleider)
Interesse? Stuur een mail naar rroeleveld@najk.nl


Het BoerNatuurlijk!-project wordt mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van LNV.

 

 

NAJK in gesprek over Green Deal met kabinetslid Timmermans

NAJK heeft op woensdag 7 december uitgebreid gesproken over de Green Deal met Lukas Visek, lid van het kabinet van Eurocommissaris Frans Timmersmans. De dag ging van start met een gesprek over de verschillende agrarische sectoren in Nederland. Daarna volgde een rondetafelgesprek over de uitdagingen en zorgen rondom de Green Deal waaraan zo’n 20 afgevaardigden van verschillende jongerenraden aansloten. Afsluitend volgde een gesprek over (waardecreatie in) ketens.

Eerder dit jaar heeft NAJK haar actieplan Green Deal gepresenteerd. Als vervolg daarop nodigde NAJK Lukas Visek uit om naar Nederland te komen en daar verder in gesprek te gaan over de Green Deal. Na instemming van Lukas Visek organiseerde NAJK een dagvullend programma.

Presentatie
De dag vond plaats bij Vereijken Kwekerijen in het Brabantse Beek en Donk. NAJK-lid Teun Vereijken vertelde over de kwekerij en gaf een rondleiding door de verpakkingshal. Daarbij is verder gesproken over energie, reductie van gewasbescherming en etikettering. Vervolgens gaven dagelijks bestuurders van NAJK presentaties over de verschillende agrarische sectoren, om zo de Nederlandse situatie goed onder de aandacht te brengen bij de Europese Commissie.

Rondetafelgesprek
In de middag was er een rondetafelgesprek over de Green Deal. Vertegenwoordigers van verschillende jongerenraden van coöperaties (ABZ De Samenwerking, Agrico, Agrifirm, Avebe,  Cosun, CRV, CZAV, CZ Rouveen, DOC Kaas, FrieslandCampina en Rabobank) en een aantal bestuurders van belangenverenigingen voor jonge boeren uit andere Europese landen gingen met Lukas Visek in gesprek aan de hand van een aantal stellingen. Zo werd er gesproken over consumentengedrag, markten, nieuwe verdienmodellen, reductie van gewasbescherming in relatie tot verminderde opbrengsten en natuurinclusiviteit. “Het was een waardevolle en soms heftige discussie. We hebben goed kunnen laten zien wat we willen en kunnen, maar ook waar onze zorgen liggen. Jonge boeren en tuinders willen graag stappen zetten, maar de grote vraag is wel: door wie worden de gevolgen betaald?”, aldus dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille internationaal, Peter Meedendorp. Ook werd er aan Lukas Visek een boekje aangeboden waarin alle jongerenraden hadden opgeschreven wat hun uitdagingen en zorgen voor de Green Deal zijn.

Ketens
Als laatste onderdeel van het programma werd er gesproken over waarde creëren in ketens. NAJK is al langer betrokken bij het project Waardecreatie in ketens (Wik), waarin verschillende partijen bij elkaar gebracht worden, om zo elkaars taal te gaan verstaan en om uiteindelijk met elkaar ketens te gaan bouwen. Een aantal vertegenwoordigers van Wik waren aanwezig en gaven een presentatie hoe de waardeketens gecreëerd kunnen worden en wat daarvoor nodig is van de overheid. Gezien een groot deel van de Nederlandse producten verkocht wordt op de Europese (interne) markt, was een belangrijke gespreksvraag hoe er waardeketens voor de Europese markt gecreëerd kunnen worden.

Meedendorp: “Met dit intensieve programma hebben we Lukas Visek goed de Nederlandse situatie kunnen laten zien en onze input kunnen geven. We kijken daarom terug op een geslaagde dag en zien uit naar het vervolg.”

Wat deed NAJK voor jou in november?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in november? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • Dagelijks bestuurder Eke Folkerts gaf op 1 november een presentatie in Tsjechië over familiebedrijven.
  • Leendert Jan Onnes, onze dagelijks bestuurder met de portefeuille akkerbouw, gaf een presentatie voor Toekomstboeren over zijn ervaring om als akkerbouwer de bodem centraal te stellen.
  • Om melkveehouders te stimuleren met de RIE aan de slag te gaan, verstuurt NAJK samen met Stigas via het project BoerVeilig de sticker ‘Wij werken aan een veilige melkveehouderij!’. Paul Bruggeman won naar aanleiding van zijn winnende foto een EHBO-koffer voor op zijn bedrijf.
  • NAJK reageerde met een nieuwsbericht op de veelbesproken handhavingszaak in Overijssel en riep de Mobilisation for the Environment (MOB) op te stoppen met de handhavingsverzoeken.
  • Dagelijks bestuurder Peter Meedendorp was deze maand druk met de voorbereidingen van het rondetafelgesprek over de Europese Green Deal.
  • NAJK gaat met de seizoenen mee en biedt op maat gemaakte gastlessen en workshops over weidegang, óók in de winter! Lees meer.
  • Dagelijks bestuurder Tim van der Mark vertelde in een interview met Nieuwe Oogst meer over de varkensreis in Zweden.
  • NAJK-bestuurder Peter Meedendorp sprak bij het Drents Agrarisch Jongeren Kontakt (DAJK) over wat er precies gaat veranderen voor de jonge agrariërs tijdens een avond over het nieuwe GLB.
  • NAJK-voorzitter Roy Meijer vertelde in een interview met veldpost waarom hij vindt dat jonge boeren alle steun en waardering moeten krijgen die ze verdienen.
  • Bij een avond van het Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt sprak onze portefeuillehouder internationaal, Peter Meedendorp, over de Europese context van de uitdagingen binnen de landbouw en de inzet van NAJK.
  • Als belangenbehartiger van de jonge boeren en tuinders vroeg NAJK, naar aanleiding van de gepubliceerde gewaslijsten door het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), om herdefiniëring van winterteelt- en vanggewaslijsten. Lees hier de hele reactie.
  • Projectleiders Gerjanne van Esveld en Roos Roeleveld waren aanwezig op de landelijke onderwijsdag Natuurinclusieve Landbouw en Groen Onderwijs om de projecten van NAJK te promoten en speelden met de aanwezigen het BoerNatuurlijk!-spel.
  • Met de decembermaanden in aantocht deelde NAJK een leuke cadeautip: de Expeditiegids Bedrijfsopvolging. Je vindt de gids hier.
  • Dagelijks bestuurder Eke Folkerts gaf een presentatie over bedrijfsovername op het Zone College in Hardenberg.
  • Vrijdag 25 november zijn er vier Kamerbrieven naar de Tweede Kamer gestuurd die een grote impact zullen hebben op de Nederlandse Landbouw. Lees meer.
  • De dagelijks bestuurder met de portefeuille melkveehouderij, Ruben Klein Teeselink, was tafelgast bij het openingssymposium over het toekomstperspectief in de melkveehouderij tijdens de Rundvee en Mechanisatie Vakdagen (RMV) in Gorinchem.
  • De Portefeuillehouder Internationaal, Peter Meedendorp, gaf een presentatie over NAJK aan een groep Koreanen op het kantoor in Utrecht.
  • Eke Folkerts met de portefeuille bedrijfsovername gaf een presentatie over NAJK voor de plattelandsgemeenten van Nederland met als vraagstuk: wat is de toekomst van de landbouw in Nederland?

Wat doet NAJK voor jou in december?

Natuurlijk zit NAJK in december ook niet stil. Houd de NAJK-site en de socials in de gaten voor het allerlaatste nieuws! Hierbij alvast een voorproefje:

  • Algemeen secretaris Neline Both neemt je op vrijdag 2 december mee rondom het thema ‘Jong en Ambitieus’ tijdens de Food & Agri carrièredag.
  • Op 7 december organiseert NAJK een rondetafelgesprek over de Europese Green Deal met Lukas Visek, kabinetslid en landbouwstem van Eurocommissaris Frans Timmermans.
  • In december gaan de langverwachte video’s van het BoerNatuurlijk!-project in première.
  • Tijdens de ledenvergadering van 22 december geven dagelijks bestuurders Leendert Jan Onnes en Tim van der Mark het stokje over aan een opvolger. Houd tegen die tijd onze website en socials goed in de gaten!

Leerzame bijeenkomsten over het nieuwe GLB

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) verandert vanaf 2023 en dit brengt de nodige vragen met zich mee. Vorige maand deelden we al een aantal bijeenkomsten met jullie, maar het ministerie heeft hier weer een nieuwe datumreeks aan toegevoegd. Deze bijeenkomsten over het nieuwe GLB-NSP bieden praktische uitleg en de mogelijkheid tot het stellen van vragen. Op welke datum is er eentje bij jou in de buurt?

Het nieuwe GLB richt zich op de verdere verduurzaming van de landbouw. Als boer kun je bijvoorbeeld vergoed worden voor het uitvoeren van eco-activiteiten. Het GLB zal dus anders worden dan je nu gewend bent, maar welke kansen biedt het jou en je bedrijf? Tijdens een informatieavond vertellen beleidsadviseurs van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) meer over het nieuwe GLB.

Fysieke bijeenkomsten
In verschillende regio’s van Nederland worden bijeenkomsten georganiseerd over het nieuwe GLB. Hieronder de datums en locaties.

  • 8 december, Wieringerwerf
  • 12 december, Barneveld
  • 14 december, Sneek
  • 15 december, Drachten
  • 15 december, Zwolle
  • 19 december, Zuid-Beijerland

Je kunt je via dit aanmeldformulier inschrijven voor één van bovenstaande bijeenkomsten.

NAJK-voorzitter Roy Meijer over het landbouwakkoord

Maandag 5 december, beginnen de gesprekken over het Landbouwakkoord dat LNV-minister Piet Adema wil sluiten. NAJK-voorzitter Roy Meijer maakte voorafgaand aan de gesprekken over het akkoord in een interview met Foodlog duidelijk waar hij het over wil hebben. Geen detailgeneuzel, maar lange strategische lijnen vanuit een gezamenlijke visie en praktische antwoorden op een aantal cruciale vragen.

Op vrijdag 25 november kwam minister Piet Adema met zijn landbouwbrief, waarin hij  aankondigde te willen werken aan een landbouwakkoord. Namens de jonge boeren en tuinders is NAJK gevraagd om ook plaats te nemen aan de hoofdtafel. “Dat gaan we doen, maar we gaan niet muggenziften.”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

Op welke cruciale vragen NAJK een antwoord verwacht tijdens de gesprekken, lees je in dit interview met Foodlog.

 

NAJK accepteert uitnodiging landbouwakkoord

Op donderdag 1 december heeft NAJK een uitnodiging ontvangen om deel te nemen aan de hoofdtafel van het landbouwakkoord. Gezien alle opgaves die op de sector afkomen, lijkt perspectief soms ver weg. Het landbouwakkoord gaat over de toekomst van de land- en tuinbouw en dus over ons: jonge boeren en tuinders. Daarom heeft het NAJK-bestuur besloten aan het landbouwakkoord deel te nemen.

Vorige week gaf minister Adema in een Kamerbrief verdere toelichting op het landbouwakkoord. Hij gaf daarin aan dat hij in het landbouwakkoord samen met relevante partijen wil werken aan een toekomstbestendige Nederlandse landbouw in 2040. Een landbouw die volgens hem van strategisch belang blijft voor Nederland, toonaangevend moet blijven en waarbij de boer aan het roer blijft staan.

Toekomst jonge boer en tuinder
“Er komt veel op de sector af. Dat maakt de jonge boer en tuinder soms moedeloos. Maar de grote droom van velen blijft toch om het agrarisch bedrijf over te nemen. Dit akkoord gaat over 2040, de toekomst van de jonge boer en tuinder. Daarom doen wij mee”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer. “We moeten een gedeelde visie ontwikkelen die antwoord geeft op de kernvraag: wat is de functie en meerwaarde van onze land- en tuinbouw op wereldwijde, Europese, nationale en regionale schaal”. NAJK vindt het verdienvermogen van de boer een cruciale voorwaarde voor het akkoord. Daarnaast zal NAJK zich in het landbouwakkoord inzetten op: beschikbaarheid van grond, juridische zekerheid, ruimte voor verduurzaming en bedrijfsovername.

Benieuwd naar de reactie van  NAJK op de Kamerbrieven over stikstof, water en bodem en het Nationaal Programma Landelijk Gebied? Kijk hier.

Toekomst jonge boer en tuinder hangt af van uitwerking brieven

Afgelopen vrijdag, 25 november, zijn er vier brieven naar de Tweede Kamer gestuurd die samen een grote impact zullen hebben op de Nederlandse landbouw. Deze brieven hebben betrekking op de rol van water en bodem bij ruimtelijke ordening, de voortgang Nationaal Programma Landelijk Gebied, de integrale aanpak daarvan en de Porthos-uitspraak en het landbouwakkoord. De uitwerking van deze Kamerbrieven gaan bepalend worden voor de toekomst van jonge boeren en tuinders.

“Wat de verschillende doelen en invullingen betekenen voor de jonge boeren en tuinders wordt pas echt zichtbaar na de uitwerking van de inhoud van deze brieven”, zegt NAJK-voorzitter Roy Meijer. In het nieuws kwam vorige week al verschillende berichtgeving naar buiten over de brieven. NAJK heeft eerst een aantal dagen de tijd genomen om iedere Kamerbrief aandachtig te bestuderen en geeft op iedere brief haar reactie.

Bodem en water sturend
Minister Harbers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) stuurde een brief met 33 structurerende keuzes om water en bodem leidend te maken in de ruimtelijke ordening van Nederland. Harbers’ brief is gericht op de omgang met water en bodem. Het weer wordt steeds extremer en het is belangrijk om voldoende en schoon (zoet)water te houden. Naast de keuzes voor water en bodem in het algemeen en de invloed op de gebouwde omgeving, gaat de Kamerbrief ook in op laagveengebieden, verziltende kustgebieden en hoge zandgronden. “Als landbouw merken we als eerste de invloed van de klimaatverandering. Daarom is het goed dat er gekeken wordt naar goed waterbeheer”, begint dagelijks bestuurder Ruben Klein Teeselink, “Echter staan er in deze brief een aantal ingrijpende keuzes voor de landbouw. De verhoging van het waterpeil in de laagveengebieden, zal de mogelijkheden voor landbouw in die gebieden sterk beperken. Ook het herstel van beekdalen op zandgronden en de beperking van grondwateronttrekkingen rond Natura 2000-gebieden zullen sterk beperkend uitpakken. NAJK vindt het belangrijk dat in die gebieden voldoende ruimte is om te bepalen wat realistisch is. Het kabinet lijkt hier ook ruimte voor te bieden.”

Voortgang Nationaal Programma Landelijk Gebied
Het Nationaal Programma Landelijk gebied (NPLG) is de invulling van de combinatie van de opgaves, zoals stikstof, die op de landbouw afkomen. Minister van der Wal stuurde afgelopen vrijdag een brief over de voortgang hiervan. Ze geeft hierin aan de lijn van Remkes over te nemen. Het stikstofdoel voor 2030 blijft staan, maar er komt in 2025 en 2028 een ijkmoment. Ook wordt in de brief aangegeven dat in december gestart wordt met een traject om de kritische depositiewaarde (KDW) te vervangen door de staat van instandhouding. Hiervoor moet een juridisch houdbaar systeem ontwikkeld worden. “NAJK hamert er al heel lang op dat de KDW uit de wet moet en vervangen moet worden door de staat van instandhouding. De overheid zet nu een eerste stap om hier echt werk van te maken. Als NAJK zullen we dit traject nauwlettend in de gaten houden, zodat er concrete vooruitgang wordt geboekt”, zegt Harold Overmars, portefeuillehouder leefomgeving.

Porthos
Minister van der Wal stuurde ook een Kamerbrief over de ‘voortgang integrale aanpak landelijk gebied en opvolging Porthos-uitspraak van de Raad van State’. Deze brief bevat veel verschillende onderwerpen. Er wordt onder andere in deze brief aangegeven dat de overheid zich maximaal wil inzetten om de schade te vergoeden die PAS-melders ondervinden door handhavingsverzoeken. De overheid richt hier een schadeloket voor in. “Dit is het minste wat de overheid voor de PAS-melders moet doen. Daarnaast moet de overheid zorgen dat PAS-melders net als interimmers zo snel mogelijk gelegaliseerd worden. Zonder een vergunning kan geen enkel bedrijf een financiering aanvragen, dat is voor jonge boeren en tuinders funest voor het doorontwikkelen van hun bedrijf”, aldus Roy Meijer.

Ook spreekt het kabinet zich uit over het inperken van de latente ruimte. “We hebben hard gelobbyd om geen generieke korting of intrekking van de latente ruimte te laten plaatsvinden. Ondernemers krijgen nu tenminste nog de kans om hun latente ruimte voor 1 januari 2024 nog in te vullen middels intern salderen.” Tegelijkertijd wordt dit bemoeilijkt door het nieuwe beleid omtrent de emissiearme stalsystemen. Daarvan zegt het kabinet dat er een extra passende beoordeling nodig is bij intern salderen, wanneer je dieraantallen toenemen. Dit baart NAJK grote zorgen. Wat betreft de 2000-3000 piekbelasters moeten alle wegen, naast vrijwillig stoppen, volgens NAJK zo snel mogelijk en heel goed worden uitgewerkt mét een bovenmatig goede vrijwillige stoppersregeling. NAJK is van mening dat verplichtend instrumentarium niet nodig en overbodig is. Roy Meijer: “Boeren moeten kunnen kiezen. Die keuzes moeten aantrekkelijk zijn, alleen dan komt er ook beweging.”

Kamerbrief Toekomst Landbouw
De laatste Kamerbrief is de Kamerbrief Toekomst Landbouw, welke werd verstuurd door LNV-minister Adema. Hierin is een verdere toelichting gegeven op de inhoud en het proces van het landbouwakkoord en de toekomst van de landbouw in het algemeen. Minister Adema heeft aangegeven dat hij samen met relevante partijen het toekomstperspectief, de keuzes die hiervoor nodig zijn en de benodigde ondersteuning wil vormgeven om te komen tot een toekomstbestendige Nederlandse landbouw in 2040. Een landbouw die volgens hem van strategisch belang blijft voor Nederland, toonaangevend moet blijven en waarbij de boer aan het roer blijft staan. Adema vindt het verdienvermogen van de boer een cruciale voorwaarde voor het laten slagen van het akkoord. Er komt een hoofdtafel met een aantal vertegenwoordigers van de agrarische sector, een vertegenwoordiger van de natuurorganisaties, de Rijksoverheid, een vertegenwoordiger van de medeoverheden en een vertegenwoordiger van bij de transitie betrokken ketenpartijen. Daarnaast komen er deeltafels waarin onderwerpen concreet worden uitgewerkt. Ook komt er een reflectietafel waarin wetenschappers reflecties geven op de inhoud van het akkoord. Het hele proces wordt begeleid door procesbegeleider Wouter de Jong.

De planning is dat in het eerste kwartaal van 2023 het landbouwakkoord gesloten moet zijn, zodat het ook invloed kan hebben op de uitwerking van het NPLG. Meijer: “Voor NAJK is het van groot belang dat het landbouwakkoord input gaat geven aan het NPLG. Dat zorgt dat de landbouw weer een plek en positie krijgt in plaats van het overgebleven plekje.” Zoals al eerder gemeld, zal NAJK, op uitnodiging, aan de hoofdtafel plaatsnemen. “Gezien alle opgaves, die ook nu weer op ons af komen, lijkt perspectief soms ver weg. Het landbouwakkoord gaat over de toekomst van de land- en tuinbouw en dus over ons: jonge boeren en tuinders. Wij zien ruimte om onze belangrijkste vijf punten: verdienvermogen, grond, juridische zekerheid, ruimte voor verduurzaming en bedrijfsovername, daar in te brengen”, aldus de NAJK-voorzitter.

Al met al komen er weer veel opgaves op de sector af. NAJK gelooft in het bestaansrecht van de land- en tuinbouw in Nederland. De contouren van de toekomst moeten in het landbouwakkoord concreet en duidelijk bekrachtigd worden door het kabinet. “Aan zweverige luchtballonnen hebben we niets. Die zullen leiden tot leegloop van de sector”, zegt Roy Meijer. NAJK wil ruimte voor jonge boeren en tuinders om in Nederland hun passie uit te blijven voeren. De overheid moet dit op alle mogelijke manieren ondersteunen.

NAJK vraagt om herdefiniëring van winterteelt- en vanggewaslijsten

Op 21 oktober heeft het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), in het kader van het 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN), twee gewaslijsten gepubliceerd. NAJK heeft hier haar reactie op gegeven en vindt het noodzakelijk dat de definities voor winterteelt en vanggewas opnieuw worden vastgesteld. Volgens de belangenbehartiger van de jonge boeren en tuinders dient er rekening gehouden te worden met regionale bodemeigenschappen en de kwaliteit van bodem en gewas. Daarnaast moeten de economische en organisatorische gevolgen voor de gehele keten niet worden vergeten.

Door het ministerie van LNV zijn winterteelten gedefinieerd als (1) gewassen die uitsluitend na 1 november worden geoogst, (2) de hele winter op het veld staan, en/of (3) gewassen die na 1 oktober meer stikstof opnemen dan een geslaagd vanggewas. Met deze definitie wordt er niet voldoende rekening gehouden met de praktijk. NAJK heeft in haar reactie een aantal punten aangedragen waarop de regeling knelt met de praktijk.

Kwaliteit van gewas en bodem
Eén van deze knelpunten is dat er in de definiëring geen rekening wordt gehouden met de gevolgen voor de kwaliteit van het gewas en de bodem. Een gevaar van kalenderlandbouw is het risico van weersinvloeden. Soms is het niet verstandig of praktisch niet mogelijk om gewassen te oogsten of vanggewassen in te zaaien op de gewenste datum. Schade aan de structuur van de bodem kan dan niet altijd worden voorkomen. Het hanteren van een uiterste inzaaidatum kan dus soms juist meer schade aanrichten dan dat het oplevert. Tegelijkertijd veranderen het klimaat en de seizoenen zodanig dat sommige gewassen langer de tijd nodig hebben voor de afrijping. Het vereiste om te oogsten vóór eind september kan grote gevolgen hebben voor de opbrengst en de kwaliteit van landbouwproducten, waarin we als Nederland momenteel juist voorop lopen.

Grote gevolgen voor de keten
Een ander belangrijk punt is dat er in de gewaslijsten nu geen rekening wordt gehouden met de economische en organisatorische gevolgen voor de keten. Als de oogstperiode wordt verkort tot uiterlijk 1 oktober zullen verwerkende fabrieken zich drastisch moeten aanpassen en de productiecapaciteit moeten verhogen in het kortere seizoen. Dit leidt tot onder andere hogere pieken in energie- en waterverbruik en logistiek transport. Wellicht zelfs met een verplaatsing van de algehele teelt naar het buitenland als gevolg. Natuurlijk heeft het verkorten van de oogstperiode ook effect op de primaire bedrijven. Voor een aantal agrarische ondernemingen zal er een (hoofd)teelt wegvallen, omdat het simpelweg niet meer rendabel is om het gewas te verbouwen.

Het gevolg van onder andere deze knelpunten is het ontbreken van een aanmerkelijk aantal gewassen op de vanggewassenlijst en de winterteeltenlijst. Elk gewas heeft zijn eigen kenmerken waarom ze essentieel zijn in het teeltplan van de agrarische bedrijven. Lees hier de hele reactie van NAJK op de gewaslijsten.

Definities opnieuw vaststellen
Als NAJK stellen we voor dat het ministerie van LNV, samen met partijen uit de agrarische sector, de definities voor winterteelt en vanggewas opnieuw beoordeelt. Aan de hand van deze herziene definities kan de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM) opnieuw gevraagd worden om lijsten op te stellen met winterteelten en vanggewassen. Omdat dit proces tijd kost, zien wij als NAJK geen andere mogelijkheid dan de verplichting om voor 1 oktober een vanggewas te zaaien op zand en lössgronden één jaar uit te stellen. Alleen op deze manier kunnen er werkbare gewaslijsten worden gehanteerd in de komende teeltplannen.

Winnaar MaïsChallenge 2020 eindelijk op studiereis

Het is al weer even geleden dat Tim Ubbels er met de hoofdprijs vandoor ging tijdens een spannende ontknoping van de MaïsChallenge 2020. Tijdens de vijfde editie van de MaïsChallenge van NAJK en Limagrain sleepte de Friese melkveehouder een volledig verzorgde studiereis naar de maïszaadproductievelden in de Franse Limagne binnen. Eerder moest de reis vanwege corona worden uitgesteld, maar vorige maand kon hij alsnog aan zijn tocht beginnen.

Samen met een vriend en Limagrain Nederland vloog de MaïsChallengewinnaar (2020) naar de Franse Auvergne, de bakermat van Limagrain. Het bezoek concentreerde zich op de Clermont-Limagne Biopôle, een stedelijk gebied waarin hightech-activiteiten zijn geconcentreerd ter ondersteuning van innovatieve bedrijven op het gebied van biotechnologie en life sciences. Limagrain biedt in het science & technology park rondom haar hoofdkantoor aan ruim 1.500 personen werk. Uiteraard kon een bezoek aan deze innovatieve stad dan ook niet ontbreken.

Druk programma
In drie dagen tijd heeft de winnaar veel van de Franse Auvergne kunnen zien. Op het programma stonden onder meer excursies naar Jacquet Brossard (Limagrains industriële bakkerij), het maiszaadverwerkingscentrum in Ennezat, een bezoek aan een maiszaadproducent, Limagrains centrale researchcentrum in Chappes en natuurlijk een tripje naar Europa’s grootste live-stock vakbeurs, Sommet de L’Elevage. Om even aan het indrukwekkende programma te ontsnappen werd er ook een wijntje geproefd in het eigen wijnchateau St. Verny.

Verbreed ook je horizon!
Verbouw jij ook maïs of werk je op een veebedrijf met maïsteelt? Dan is het zeker de moeite waard om een keer mee te doen! Van deelnemers krijgen we vaak terug dat ze zich met dank aan de MaïsChallenge meer zijn gaan verdiepen in de maïsteelt. De masterclasses hebben hen veel bijgebracht en ook tijdens de studiereis hebben de winnaars van voorgaande edities veel kunnen leren over het telen van maïs en alles wat daarbij komt kijken.

NAJK zet samen met veredelaar Limagrain nogmaals de snijmaïsteelt op scherp in de MaïsChallenge 2022. Deze Challenge is momenteel al in volle gang, begin volgend jaar is de ontknoping en weten we wie er dit keer met de hoofdprijs vandoor gaat. TIP: wist je dat we met Limagrain ook een Eiwitchallenge zijn gestart in het licht van het nieuwe GLB en de (inter)nationale eiwitstrategie? Kijk op www.najk.nl/eiwitchallenge en doe mee!