BNDR juni 2019
Jonge boer zijn, leuk?
Hoeveel voldoening halen jonge boeren nog uit het uitoefenen van hun vak? Deze vraag komt steeds vaker bij ons voorbij. Uiteraard werken we met veel plezier meer uren dan gemiddeld op het bedrijf en gaan we ook in het weekend vroeg ons bed uit. Daarnaast nemen we (enorme) investeringsrisico’s bij overnames en nemen we genoegen met terugverdientijden van meer dan vijftien jaar. Desondanks lijkt de politiek steeds onbetrouwbaarder te worden en liggen er veel maatschappelijke uitdagingen op ons bord. De rook is nog maar net opgetrokken in het fosfaatdossier, krijgen we opeens te maken met een nog hoger afroompercentage op de aankoop van fosfaatrechten. Ook ontwikkeling van onze bedrijven gaat nog langer duren doordat de PAS is afgeschoten door de Raad van State.
Verder worden gewasbeschermingsmiddelen niet meer toegelaten, wat leidt tot het overzaaien van bietenpercelen en het gebruik van ‘ouderwetse’ methoden. Zeker met het oog op klimaatmaatregelen, biodiversiteitsdoelstellingen en kringlooplandbouw lijken integrale oplossingen nog verder weg te staan dan ooit. Om alleen al te voldoen aan de gestelde eisen in de afgelopen jaren, hebben we onze financieringsgraad verder verhoogd, waardoor de investeringsruimte is afgenomen. Hierdoor wordt het nog lastiger om te voldoen aan de steeds grotere vraag naar een bepaalde mate van de gevraagde duurzaamheid. Tel daarbij op de maatschappelijke druk en de beperkte afkeur van de acties in Boxtel.
Dit alles leidt ertoe dat er discussie ontstaat over hetgeen wat we doen en hoe we ons geld verdienen. Daarom besteden we in deze BNDR aandacht aan de discussie rondom het verdienmodel van de agrarische sector. We gaan in op het nieuwe GLB en we zetten de voors- en tegens op een rij van CRISPR-Cas. Ik ben ervan overtuigd dat voor alles uiteindelijk een oplossing zal komen. Ik hoop echter dat ons hiervoor voldoende tijd wordt gegund en men ons daarin ondersteunt door het betalen van reële prijzen voor onze geweldige producten.
Andre Arfman
NAJK-voorzitter
