UPDATE – Top-up voor jonge boeren in maatschappen

De afgelopen jaren zijn er forse onderhandelingen voor gevoerd, maar met ingang van 2015 is de top-up voor jonge boeren een feit. NAJK informeert je over de laatste stand van zaken omtrent deze extra betaling voor jonge boeren.

Niet alleen jonge boeren (tot en met 40 jaar) die het bedrijf hebben overgenomen, maar ook jonge boeren in maatschap komen in aanmerking voor de top-up. Op het eerste gezicht lijkt dit positief: meer jongeren die betaling kunnen ontvangen. NAJK is hier echter geen voorstander van. De top-up die je als jonge boer aan het begin van de maatschapsperiode ontvangt (en als de financiële lasten relatief gezien lichter zijn) krijg je dan namelijk niet meer op het moment dat je het bedrijf daadwerkelijk hebt overgenomen (en de financiële lasten veel zwaarder zijn). Dit komt voort uit een andere regel van de Europese Unie: elke boer komt voor maximaal vijf jaar in aanmerking voor de top-up.

Een jonge boer in maatschap ontvangt de top-up als hij of zij voldoet aan een aantal voorwaarden. Het antwoord op onderstaande vragen moet daarbij ‘ja’ zijn:

• Ben je jonger dan 41 jaar?
• Zit je in maatschap?
• Heb jij daadwerkelijke zeggenschap over het bedrijf?
• Ben je belast met de dagelijkse bedrijfsvoering?

Hoe kan je dit aantonen als je in maatschap zit? En wat houden deze voorwaarden nu precies in? NAJK en het ministerie van Economische Zaken hebben de afgelopen maanden hieraan gewerkt. In principe voldoe je aan de twee laatste voorwaarden bij toetreden tot de maatschap. Jouw maatschapscontract vormt het bewijs dat je moet aanleveren bij controle. Je voldoet niet aan de voorwaarden als je bent toegetreden tot een proefmaatschap*. Zit je samen met een andere jonge boeren in maatschap? Jullie kunnen dan samen aan de voorwaarden voldoen.
*Een proefmaatschap is een maatschapsovereenkomst waarbij tussen de maten is afgesproken dat de maatschap door de andere – vaak oudere – maten eenzijdig kan worden beëindigd. Vaak geldt deze voorwaarde voor de eerste paar jaar na toetreding door de jonge boer.

Voor de jonge boeren die eerder dan april 2010 (5 jaar geleden) in maatschap zijn getreden, betekent dit dat zij waarschijnlijk geen top-up kunnen ontvangen. Op dat moment is het belangrijk om goed naar de laatste twee voorwaarden te kijken. Als je als jonge boer kan aantonen dat je in de beginjaren van je maatschapsperiode (in ieder geval in de jaren 2010 tot 2015) wel in maatschap zat, maar geen zeggenschap had of verantwoording over de dagelijkse bedrijfsvoering, dan kan je de top-up alsnog ontvangen.

Jonge boeren kunnen aantonen dat zij geen zeggenschap hadden doordat bijvoorbeeld sprake was van een proefmaatschap, of doordat er geen blokkerende zeggenschap bij was ondernemersbeslissingen met een financieel belang van meer dan 25.000 euro.

Jonge boeren kunnen aantonen dat zij nog niet belast waren met de dagelijkse bedrijfsvoering doordat zij meer dan 3 dagen per week een opleiding volgden of als ze meer dan 24 uur per week ergens anders werkten (gemiddeld).

De regels van de Europese Unie leggen dus strikte eisen aan de verstrekking van de top-up aan jonge boeren. NAJK is dan ook niet tevreden over de wijze waarop de regeling nu vorm heeft gekregen. De samenwerking van NAJK met het ministerie van Economische Zaken is op dit onderwerp zeer nauw en betrokken. Het ministerie van Economische Zaken heeft zich, samen met NAJK, volop ingespannen om de mogelijkheden toch optimaal te maken, binnen de strenge kaders vanuit Brussel. NAJK zal de komende tijd, zowel bij ministerie als in Brussel, echter blijven strijden voor een beter invulling van de top-up. Zo zijn bijvoorbeeld verschillende voorstellen om dit te verbeteren al aangedragen bij Eurocommissaris Phil Hogan.

Binnenkort staat er ook meer informatie hierover op de website van RVO en in de nieuwsbrief van RVO. De details vind je in de uitleg van RVO in deze bijlage.