FAQ – veel gestelde vragen
1. Kan een bedrijfsovername ook mislukken en waarom gaat het dan vaak mis?
Een bedrijfsovername kan zeker mislukken. De twee belangrijkste redenen zijn dat het financieel niet haalbaar is, of dat er ruzie ontstaat tijdens het overnameproces.
2. Kun je ook een coach krijgen als je met bedrijfsovername bezig bent?
Ja, dat kan zeker. Er zijn gespecialiseerde coaches die je kunnen begeleiden in het bedrijfsovernameproces.
3. Zijn er cursussen om me beter te verdiepen in bedrijfsovername en kennis die ik daarbij nodig heb?
Ja, er zijn verschillende mogelijkheden. Klik hier voor het cursusaanbod via NAJK.
4. Kan ik een bedrijf overnemen als het van mijn vader en oom is?
Ja, dat kan heel goed. Ga dan wel zo snel mogelijk in goed overleg met z’n drieën over de te volgen stappen en overnamesom en dergelijke. Als jullie het daar niet over eens kunnen worden, kun je andere stappen gaan nemen zoals het splitsen van het bedrijf. Want het zou erg jammer zijn als je er pas op het moment van overname achterkomt, dat je het niet eens wordt over de overname en er een gedeelte, of het hele bedrijf verkocht moet worden.
5. Wanneer ga je in gesprek met de bank over de bedrijfsovername?
Op het moment dat je zeker weet dat je het bedrijf wilt overnemen van je ouders/familie, is het goed om dit al met de bank te bespreken. Het is ook aan te bevelen om vanaf dat moment bij de gesprekken met de bank en je ouders aanwezig te zijn. De bank leert jou kennen en kan tijdig met jou de financiële aspecten bespreken.
Naast de vraag of overname op termijn financierbaar is kun jij ook aangeven wat jouw plannen met het bedrijf zijn.
6. Hoe moet ik beginnen als ik het bedrijf wil overnemen?
Ga eerst in overleg met je ouders of bedrijfsoverdragers. Hoe zien zij de overname voor zich: ga je eerst in loondienst of ga je gelijk in maatschap en welke vorm kies je dan? Vergeet ook niet de overnamesom vanaf het begin bespreekbaar te maken. Ook een belangrijk aspect is hoe de overdragers hun eigen toekomst zien. Vroeg rekening houden met de wensen en de toekomstige overname biedt grote voordelen!
Wanneer je een goed beeld hebt, neem dan contact op met de boekhouder. Samen bedenk je de beste strategie voor het bedrijf. De boekhouder kan de gevolgen financieel in kaart brengen.
7. Hoe lang duurt het traject van bedrijfsovername gemiddeld?
Dit verschilt per geval. Gemiddeld ongeveer acht jaar, maar er zijn ook uitschieters tot twintig jaar.
8. Wat mag ik absoluut niet vergeten in het proces van bedrijfsovername?
Open en eerlijke communicatie met andere belanghebbenden bij de overname, zoals broers en zussen.
9. Hoe beoordeelt de bank of een bedrijfsovername financierbaar is?
De historische resultaten geven aan wat de mogelijkheden voor de toekomst zijn. Het is belangrijk om te bepalen wat jouw aandeel hierin was. Daarnaast kijkt de bank ook naar jouw capaciteiten als ondernemer. Ben je zelfstandig in staat om het bedrijf voort te zetten? Waarin wil je het bedrijf ontwikkelen? Hoe goed ken je jezelf als ondernemer en weet je waar je sterke punten en aandachtspunten liggen? Verder wordt ook naar de staat van het bedrijf gekeken: staat er een nieuw bedrijf dat de komende jaren geen investeringen vraagt of is het bedrijf verouderd?
10. Wat kost een bedrijfsovername?
Dat is per geval verschillend. Het ligt aan de grootte van het bedrijf, aan wat de overdragers nodig denken te hebben, maar ook aan de financiële last die het bedrijf nog kan dragen. Oftewel hoeveel kan het bedrijf er nog bij lenen, de zogenaamde leencapaciteit van een bedrijf?
11. Hoe hoog mag de overnamesom zijn?
Dit is sterk afhankelijk van de staat van het bedrijf. In een verouderd bedrijf kunnen ouders een behoorlijk vermogen hebben opgebouwd. Toch is het maar de vraag of dit er ook allemaal uitgehaald kan worden. Jij zult immers het bedrijf weer helemaal bij de tijd moeten brengen. Hiervoor moet voldoende investeringsruimte zijn. Neem dit alvast mee in je plannen.
Bij bedrijven waar recent de gebouwen zijn vernieuwd kan het zijn dat ouders gevoelsmatig recht hebben op een redelijk bedrag. Dan zal vooral onderzocht moeten worden of de rentabiliteit op korte termijn niet onder druk komt.
12. Is het makkelijker een bedrijf over te nemen van mijn ouders dan van iemand anders?
Ja, dat komt vooral omdat er fiscale (belasting)voordelen zijn die alleen gelden voor bedrijfsopvolging binnen de familie.
13. Zijn er alternatieve mogelijkheden om het bedrijf te financieren?
Ja, deze zijn er. In veel gevallen laten ouders een deel van het vermogen in het bedrijf, dat als lening wordt opgenomen.
Soms wordt een deel van de grond in erfpacht overgenomen. Realiseer je dan wel dat veel erfpachtconstructies op korte termijn liquiditeitsvoordeel opleveren. Op langere termijn zal de erfpachtcanon gaan stijgen, waardoor de constructie minder aantrekkelijk wordt.
Wanneer het aanwezige onroerend goed onvoldoende zekerheid kan bieden voor een bank kun je gebruik maken van de Garantstelling Landbouw. De overheid zal dan garant staan voor een deel van je financiering. Voor jonge ondernemers kan dit onder gunstige condities ingevuld worden. Door dit nu toe te passen kun je in een later stadium gemakkelijker een financiering krijgen als je het bedrijf verder wilt ontwikkelen.
14. Waar kan ik het beste terecht voor advies over bedrijfsovername?
Alle grote accountantsorganisaties hebben bedrijfsadviseurs die veel weten van bedrijfsovername.
15. Wat is naast de maatschap een andere vorm die vaak gekozen wordt?
De term maatschap is eigenlijk niet een echte vorm, maar een containerbegrip voor verschillende mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld vof (vennootschap onder firma) en bv (de besloten vennootschap). Voor uitleg over deze vormen klik hier.
16. Wanneer schakel je een adviseur in?
Je kunt op elk moment een adviseur inschakelen. Vaak doen mensen het direct bij het begin, dus wanneer de zoon of dochter thuis in bedrijf komt. Het komt ook voor dat een adviseur later ingeschakeld wordt, bijvoorbeeld op het moment dat de zoon of dochter op het bedrijf komt wonen, of dat de maatschap al een aantal jaren loopt en ouders richting de 65 jaar gaan en de daadwerkelijke overname in beeld komt. De drie belangrijke stappen waarbij een adviseur in beeld kom zijn:
- Zoon of dochter is klaar met opleiding en komt in het bedrijf werken
- Zoon of dochter gaat wonen op het bedrijf en ouders verlaten het bedrijf
- Maatschap loopt al enige tijd en ouders gaan richting de 60/65 jaar
Het kan geen kwaad om het gesprek zo snel mogelijk te openen over de bedrijfsovername als jij zeker weet dat je het bedrijf over wilt nemen. Dit om verwachtingen van ouders, maar ook van jezelf en van je eventuele broer(s) en zus(sen) duidelijk te krijgen.