Melkveehouders zitten volledig klem door mestregels en doen appèl op minister Adema

De melkveehouderij in Nederland luidt de noodklok. Nieuwe mestregels van de Europese Unie brengen de boeren in grote problemen. Ze mogen sinds kort veel minder dierlijke mest op hun land brengen, maar het overschot aan mest kunnen ze niet kwijt. Alle organisaties van melkveehouders en de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) eisen daarom dat minister Adema van Landbouw op zeer korte termijn in Brussel duidelijk maakt dat het menens is. Een aantal desastreus uitwerkende Europese regels moet opgeschort worden, omdat er duizenden Nederlandse melkveebedrijven in gevaar komen door overhaast ingevoerde maatregelen.

“Snelheid is nodig want de wanhoop bij de boeren neemt met de dag toe”, zegt Erwin Wunnekink, voorzitter van de LTO-vakgroep Melkveehouderij. “Als gezamenlijke belangenorganisaties zitten we echt niet te wachten om net als onze collega’s in andere landen de trekkers weer te starten voor grote demonstraties, maar het water staat ons aan de lippen. Laat onze regering een voorbeeld nemen aan de Fransen en de Duitsers. Macron en Scholz zetten Brussel wel onder druk voor de steeds knellender regelgeving. Er zál en er móét iets gebeuren en als het nodig is escorteren we Rutte en Adema naar de Belgische hoofdstad om te laten weten dat het menens is.”

Grote impact jonge melkveehouders
Het probleem komt vooral doordat boeren in een veel te kort tijdsbestek door Europese wetgeving verplicht worden minder dierlijke mest te gebruiken op hun gronden. De dierlijke mest die te veel is moeten zij tegen hoge kosten afvoeren. In plaats daarvan mogen ze wel meer fossiele industriële kunstmest gebruiken. Europese regelgeving schrijft ook voor dat boeren verplicht grond uit productie moeten nemen als zogenaamde bufferstroken waar helemaal geen mest op mag. “De huidige crisis op de mestmarkt heeft de meeste impact op jonge melkveehouders”, aldus de portefeuillehouder melkveehouderij bij NAJK, Ruben Klein Teeselink. “Met name bij bedrijven die net zijn overgenomen komt de liquiditeit serieus onder druk te staan door de hoge afzetprijzen van dierlijke mest.” Effectieve plannen van de Nederlandse regering om de problemen op te lossen ontbreken. De belangenorganisaties eisen daarom dat Adema snel naar Brussel gaat om de problemen op te lossen. “Als het te lang duurt voordat er effectieve maatregelen worden doorgevoerd, kan het zijn dat de wal het schip al heeft gekeerd, met als gevolg een koude sanering”, vult Ruben Klein Teeselink aan.

Geen transitie, maar revolutie
De Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) steunt de noodkreet van boeren. De stapeling van maatregelen waar melkveehouders mee te maken krijgen is te veel en gaat te snel. Dit is geen transitie meer maar dit lijkt meer op een revolutie. Boeren hebben tijd nodig om hun bedrijven aan te passen, vindt de brancheorganisatie van de zuivelindustrie. De NZO constateert dat het ministerie door gebrek aan regie niet in staat is geweest werkbare regels op te stellen, waardoor de boeren nu voor het blok worden gezet.

Praktisch uitvoerbaar plan
De boeren hebben een plan dat praktisch wel uitvoerbaar is én dat tegelijkertijd de milieukwaliteit verbetert. Voor nu eisen ze directe opschorting van de maatregel om langs waterlopen bufferstroken in te stellen. Ook willen ze een gelijke behandeling van kunstmest en dierlijke mest. Dat boeren in plaats van koeienmest wel extra kunstmest op hun land mogen brengen is een kromme maatregel, vindt Wunnekink omdat de effecten van de mest op het milieu de afgelopen dertig jaar juist sterk zijn verminderd. Uit cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat sinds 1990 de ammoniakemissie uit de landbouw met 65 procent is afgenomen en dat het stikstof- en fosfaatoverschot in de landbouw met respectievelijk 50 en 85 procent zijn verminderd. Ook is de uit- en afspoeling van stikstof naar het oppervlaktewater is fors gereduceerd. ”Goede resultaten die laten zien dat melkveehouders in staat zijn de milieueffecten sterk te verminderen.”

Nieuwsbericht opgesteld door: Dutch Dairymen Board, De Natuurweide, Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), Nederlandse Melkveehouders Vakbond, Netwerk GRONDIG en LTO-vakgroep Melkveehouderij