Denk ook aan morgen!
Op dit moment vinden vele discussies plaats in de politiek en daaromheen over verschillende dossiers. Het lijkt soms wel dat er overal problemen zijn die acuut opgelost moeten worden en dan het liefst zo snel mogelijk. Of het nu om eisen gaat op het gebied van klimaat, stikstof of biodiversiteit, dat lijkt niet uit te maken. Mocht de overheid niet snel of adequaat genoeg reageren dan kennen we wel een actiegroep die de overheid via de rechter dwingt actie te ondernemen. Te vaak zien we hierin dat er ondoordachte keuzes worden gemaakt die geen rekening houden met de situatie ‘morgen’.
Afgelopen zomer heeft het kabinet een klimaatakkoord bereikt over hoe Nederland gaat voldoen aan de klimaatdoelstellingen van het Parijs-akkoord. Organisaties, waaronder NAJK, zijn gevraagd dit akkoord te ondertekenen en hun bijdrage daaraan te leveren. Nu staan we als NAJK daar niet onwelwillend tegenover, immers wij zien ook wel dat klimaatverandering een bedreiging kan vormen voor de Nederlandse landbouw en dat wij als landbouw daar juist ook een oplossing in kunnen bieden, maar desondanks hebben we toch nog niet getekend. De reden hiervoor is dat we in Nederland te maken kregen met het stikstofprobleem. Dit probleem, dat na een rechtelijke uitspraak acuut werd, vraagt wederom nu om een (ingrijpende) oplossing. Een oplossing op stikstof kan ook gevolgen hebben voor hetgeen dat wij als landbouw kunnen leveren in het klimaatdossier en daarmee ook gevolgen hebben in hoeverre wij de afspraken in het klimaatakkoord na kunnen komen. Vandaar dat wij hebben gevraagd om een integrale oplossing voor beide dossiers, waardoor we weten waar we aan toe zijn en welke stappen we morgen wel en niet kunnen nemen.
Nu men volop bezig is met het zoeken naar oplossingen in het stikstofdossier en de inkt nauwelijks is opgedroogd van het Nederlandse klimaatakkoord zien we het volgende uitdagende dossier al onze kant op komen, de Green Deal uit Brussel. De plannen van EU commissaris Timmermans gaan op het gebied van klimaat nog een aantal stappen verder dan het al uitdagende klimaatakkoord van Nederland. Daarnaast bevat deze Green Deal een uitdagende paragraaf over biodiversiteit. Kortom, opnieuw een koerscorrectie richting de toekomst, waarbij integraliteit ver te zoeken is.
Nu pleit ik er niet voor dat we als landbouw niets hoeven te doen, integendeel! De Nederlandse landbouw is juist ver gekomen door constant te innoveren en zich aan te passen aan de uitdagingen die voorbij kwamen. Om ook in de toekomst succesvol te blijven, met behoud van maatschappelijk draagvlak, moeten we blijven meebewegen met de wensen uit de maatschappij. Het zetten van de hakken in het zand, waar ook sommige partijen voor pleiten, draagt hier zeker niet aan bij. Wel moet de overheid voldoende rekening houden met het aanpassingsvermogen van de sector en hen daarvoor voldoende tijd, ruimte en middelen gunnen. Zijn deze randvoorwaarden niet aanwezig dan wordt het een lastig verhaal. Kortom overheid, wees helder in de doelen die je wilt bereiken en kijk ook naar de gevolgen die deze hebben op andere doelen waar je het morgen over wilt hebben. Laat niet constant het spanningsveld tussen de verschillende doelen, die elkaar soms tegenspreken, op ons boerenerf samen komen om vervolgens morgen tegen ons te zeggen dat we de verkeerde keuze hebben gemaakt!
Andre Arfman
Als voorzitter van NAJK zet Andre Arfman zich voor de belangen van jonge agrariërs en specifiek op het klimaatdossier. Dit combineert hij met zijn baan bij Alfa Accountants en het werk op het melkveebedrijf in Vorden.
