Jonge agrariër met ambitie zoekt ruimte voor ontwikkeling
De intensieve veehouderij is een veelbesproken sector. Het is een sector die vaak onder vuur ligt, maar ook de sector die kansen heeft. Juist door die kansen te benutten, zal de sector het hoofd kunnen bieden aan alle kritiek van de afgelopen tijd. Wie gaan dat doen? Wie zullen de intensieve veehouderij van de toekomst moeten ontwikkelen? De jongere generatie! Het is dan ook van groot belang dat zij nu ook een kans krijgen om het bedrijf te ontwikkelen naar een toekomstbestendig bedrijf.
Een toekomstbestendig bedrijf is een bedrijf dat in elk geval brood op de plank brengt, zodat het kan overleven. De eisen die aan agrarische ondernemers worden gesteld, neergelegd in wet- en regelgeving, vragen om moderne ontwikkelingen, technische kennis en toepassingen. Dit vraagt bedrijfsaanpassingen en bedrijfsaanpassingen vragen investeringen. Nu hebben we meteen de kern van het probleem, want hoe komt dat voor een jonge boer uit? In de intensieve veehouderij zijn de opbrengsten bar laag en de kosten hoog. Kunnen jonge intensieve veehouders al deze financiële lasten wel aan? Is het dan nog wel aantrekkelijk om een bedrijf over te nemen? De financiële ruimte om te investeren is klein, maar de gevraagde investeringen zijn groot. Bedrijfsovername komt hierdoor in het geding. Met de wetenschap dat slechts 4% van de boeren in Nederland jonger is dan 35 jaar, is bedrijfsovername voor verjonging van de sector wel van zeer groot belang. Uit het pas gepubliceerde rapport van onderzoeksinstituut Alterra blijkt ook het belang van bedrijfsovername: de komende vijftien jaar zullen zo’n 20.000 boeren stoppen, met verpaupering en leegstand van het landelijk gebied tot gevolg.
En dus terwijl de Verenigde Naties 2014 uitroepen tot het internationale jaar van het gezinsbedrijf, zijn er hier overal in Nederland jonge boeren die zich afvragen of zij ooit nog een kans hebben om hun gezinsbedrijf over te nemen of voort te laten bestaan. De VN vieren dit jaar wat in de intensieve veehouderij met uitsterven wordt bedreigd.
Dat moet anders. Het verdienmodel, en daarmee het toekomstperspectief, moeten terug in de intensieve veehouderij. Keer op keer vertellen jonge boeren mij dat zij knel zitten: geen ruimte om te ontwikkelen en te investeren om daarmee de basis te leggen voor een bedrijf dat ook door volgende generaties gezinnen gerund kan worden. Maar, de jongeren die ik spreek zijn gelukkig ook ambitieus en daadkrachtig. Zij zijn innovatief, denken in oplossingen en buiten bestaande kaders.
Daarin ligt onze kans op een toekomst. Er zijn echter vele belemmeringen bij uitvoering van innovatieve bedrijfsplannen. Het past vaak niet binnen de vaste kaders van de wet- en regelgeving, vergunningen en financiering. Het belemmert innovaties, goede ideeën en oplossingen. Een gemiste kans. De overheden zouden hier flexibeler mee om moeten gaan, zodat deze goede initiatieven voet aan de grond krijgen. Het zijn diezelfde kaders die het gezinsbedrijf in de intensieve veehouderij zullen laten verdwijnen.
Annet van den Akker
Portefeuillehouder intensieve veehouderij