GGO: kans of bedreiging?

De laatste tijd staat de discussie over het toestaan van genetisch gemodificeerde teelten steeds meer in de belangstelling. GG-teelt is een breed begrip. Het komt erop neer dat er op een versnelde manier aanpassingen in het genoom van een plant worden gedaan om een gewenst resultaat te bereiken. Dit gaat veel sneller dan via klassieke veredeling. Daarnaast kunnen eigenschappen van het ene naar het andere organisme overgezet worden. De ontwikkelingen op GGO-gebied gaan erg snel. Er bestaan vele technieken om gewenste eigenschappen versneld in een plant aan te brengen.

Onlangs heeft de Tweede Kamer gevraagd om een nationaal afwegingskader voor GG-teelten op te stellen. Hierbij gaat het om de vraag of de in Europa toegelaten GG-gewassen ook in Nederland toegelaten mogen worden. Oftewel: kan Nederland de in Europa toegelaten GG-gewassen weigeren? In Europa worden GG-teelten getoetst aan de hand van milieu- en veiligheidseisen. Zo is er op dit moment een GM-maïsras in Europa, en dus in Nederland, toegelaten. Het Nederlands afwegingskader gaat vooral over ethische en maatschappelijke criteria. Al snel kom je dan in de discussie hoe de landbouw er in Nederland uit moet zien. De angst is dat er grote monoculturen ontstaan. Aangezien we al met regelgeving op het gebied van gewasdiversificatie te maken hebben, denk ik niet dat dit het gevolg van GG-teelten is. Belangrijker is te bedenken met welk doel je GG-teelt in wilt zetten. Denk aan ziekteresistentie, opbrengstverhoging of kwaliteitverbetering, maar niet herbicideresistentie. De vraag is: biedt het echt kansen voor de teler of zijn de grote multinationals de winnaars? Een brede toegang tot uitgangsmateriaal is en blijft erg belangrijk. Hierin moeten we niet in een afhankelijke positie van die bedrijven terechtkomen. De valkuil is dat je hier pas achter komt als je er eenmaal aan begint.

NAJK gaat de komende maanden zich beraden over de GGO-discussie. Moeten en kunnen wij hier een visie over hebben? Tot nu toe is deze er niet. Partijen die ons hiernaar vragen, kunnen we momenteel geen pasklaar antwoord geven. Ik moedig NAJK-leden aan over GGO na te denken.

Doeko van ’t Westeinde
Dagelijks bestuur NAJK, portefeuille akkerbouw