De Europese bietenbrug opgaan
Dit jaar heb ik echt weinig geluk gehad met mijn bieten. Door de zachte winter kon ik op het perceel waar de bieten gepland stonden – en een groenbemester had gestaan – geen goed zaaibed maken. Maar ik mag niet klagen, want ik had gelukkig nog een ander perceel beschikbaar. Door de droogte kwamen de bieten heel laat en ongelijkmatig op. Maar ik mag niet klagen, want overzaaien was nèt niet nodig was. Door dezelfde droogte, moest ik voor het eerst de bieten beregenen. Maar ik mag niet klagen, want ik boer gelukkig in een gebied waar beregenen (nog) mogelijk is. Eind juni trok er een mega onweersbui met enorme hagelstenen precies over mijn bietenperceel heen. Van het blad was 88% afgeslagen of zwaar beschadigd. Maar ik mag niet klagen, want ik ben gelukkig verzekerd. Als je bieten zo’n enorme opdonder gehad hebben en extra kwetsbaar zijn, dan wil je deze goed kunnen beschermen tegen plagen. Er zijn bij mij in de buurt meerdere percelen met vergelingsziekte. Maar ik mag niet klagen, want mijn perceel is nog steeds mooi groen.
Klagen over het weer of over de klimaatverandering heeft ook helemaal geen zin; het zijn de uitdagingen waar iedere boer mee te maken heeft. Dat door de zachte winter de insectendruk hoog is, met meer door de bladluis veroorzaakte vergelingsziekte tot gevolg, hoor je mij dan ook niet over klagen. Daar niet over, maar wél over het feit dat door het verbod op neonicotinoïden weinig meer te doen valt aan iets wat prima voorkomen had kunnen worden. In Frankrijk hebben ze al spijt van dit besluit en wordt momenteel hard gewerkt aan een wet om derogatie te verlenen. Maar zelfs als er geen ontheffing komt in Frankrijk, met een aandeel van 33% de grootste producent van suikerbieten in Europa, dan nog is er geen sprake van een eerlijk Europees speelveld. Van de 19 suikerbieten producerende landen in Europa hebben er namelijk 12 een vrijstelling ingesteld. Dit is voor mij onder andere een reden geweest om namens NAJK samen met LTO, NAV en Cosun een brandbrief te schrijven naar minister Schouten over een Nederlandse vrijstelling. Het liefst willen we de zaadcoating voor altijd terug. Op die manier hoeven we een stuk minder insecticiden te spuiten en is dus een stuk minder milieubelastend. Wanneer een volledige comeback er niet in zit, zou een vrijstelling voor vijf jaar al enorm helpen. Naar verwachting zullen er tegen die tijd bietenrassen zijn met een resistentie tegen de vergelingsziekte.
De politiek is nu aan zet om te voorkomen dat de Nederlandse suikerbietenteelt ten onder gaat aan vergelingsziekte en oneerlijke concurrentie in Europa. Met een derogatie kan Schouten laten zien dat ze de Nederlandse bietentelers niet aan hun lot overlaat en de spreekwoordelijke bietenbrug op laat gaan. Alleen dan kunnen we dit prachtige gewas vol vertrouwen blijven telen. En ondanks dat het dit jaar flink tegen zat met mijn bieten, beloof ik dat ik dan ophoud met klagen!
Leendert Jan Onnes
Binnen het dagelijks bestuur van NAJK is Leendert Jan Onnes verantwoordelijk voor de portefeuille akkerbouw. Hij heeft samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf van 120 hectare in het Groningse Finsterwolde. Met de afgeronde studies internationale bedrijfskunde en Business Marketing / Marketing Research is Leendert Jan een goede aanvulling op het dagelijks bestuur van NAJK.