TTIP en de Nederlandse landbouw
Tekst: Ronald van Leeuwen en Iris Bouwers / Illustratie: Henk van Ruitenbeek
Misschien heb je er al eens van gehoord: de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS) zijn in onderhandeling over een handelsverdrag, het zogenoemde Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP). Ook de landbouw is een onderdeel van het handelsverdrag TTIP. Een korte uitleg over de overeenkomst en haar invloed op de Nederlandse landbouw.
Internationale handel is belangrijk voor Nederland en voor de hele EU. Ongeveer een derde van het nationaal inkomen in Nederland hangt samen met handel. De Nederlandse agrarische export bedraagt zo’n 82,4 miljard euro. Nederland exporteert voornamelijk kwalitatief en relatief dure producten. De Europese Commissie wil de onderlinge handel met de VS gemakkelijker maken. Om de handel te bevorderen wordt ingezet op het verbeteren van de toegang van de markten, het wegnemen van belemmeringen en op het afstemmen van regels en standaarden. Via de website van de Europese Commissie, die onderhandelt namens de lidstaten, is het onderhandelingsmandaat te volgen. De Europese Commissie geeft na iedere onderhandelingsronde hier nieuwe informatie vrij.
Er wordt verwacht dat door TTIP importtarieven gaan dalen. Voor een aantal sectoren in de land- en tuinbouw zijn gevolgen van TTIP redelijk positief. Dit gaat om de glastuinbouw, bollenteelt, snijbloemen, boomkwekerij, uitgangsmateriaal, eieren, fruit, aardappelen en zuivel. Er zijn ook verliezers: de kwetsbaarheid lijkt voornamelijk in de vleessector te liggen. De Wereldhandelsorganisatie (WTO) erkent alleen voedselveiligheid als criterium om producten aan de grens tegen te houden, maar de EU heeft wat betreft milieu, dierenwelzijn en voedselhygiëne andere eisen dan de VS. Wat betreft pluimvee en varkens levert dit een hogere kostprijs in de EU op. Sommige mensen in Europa zijn bang dat TTIP ervoor zorgt dat Amerikaans vlees dat niet voldoet aan de Europese normen, wel geïmporteerd wordt. Op dit moment zitten er wat betreft landbouw verschillen in de eisen van de EU en Amerikaanse markt rond genetische modificatie, klonen, hormonen, chemicaliën, antibiotica, dierenwelzijn en pesticiden.
COPA, de Europese boeren- en tuindersorganisatie (LTO is hierbij aangesloten), behartigt de belangen van de Europese boeren en zet binnen de TTIP-discussie in op behoud van de Europese kwaliteitsnormen en op garanties voor de vleessectoren. NAJK houdt, zowel nationaal als internationaal via CEJA, de Europese jonge boerenorganisatie, de ontwikkelingen op het gebied van TTIP nauwgezet in de gaten. Het verdrag kan grote kansen, maar ook bedreigingen voor de positie van de Nederlandse jonge boer opleveren. De onderhandelingen tussen de VS en EU zijn gaande. Beide partijen willen niet alle kaarten op tafel leggen. Er is nog veel onduidelijkheid over de invulling van een mogelijk akkoord, maar de wens is om eind 2016 tot een definitief akkoord te komen.
